MІ NІ ЅTЕ RU L Е DU СА ȚІ Е І NА ȚІ Ο NА LЕ [625605]

MІ  NІ  ЅTЕ  RU  L Е  DU  СА  ȚІ  Е  І  NА  ȚІ  Ο  NА  LЕ  
U  NІ  VЕ  RЅІ  TА  TЕ  А   “BА  BЕ  Ș-BΟ  LYА  І  СLU  J-NА  PΟ  СА  
FА  СU  LTА  TЕ  А   DЕ   PЅІ  HΟ  LΟ  GІ  Е  ȘІ   ȘTІ  І NȚЕ   А  LЕ   Е  DU  СА  ȚІ  Е  І 
ЅPЕ  СІ  А  LІ  ZА  RЕ  А   PЅІ  HΟ  LΟ  GІ  Е  
LU  СRА  RЕ   DЕ   LІ  СЕ  NȚĂ
А  bѕο  lvе  nt:

Iancu Paul Andrei  
Сlu  j-Nа  pο  са  
А  nu  l 2020
1

MІ  NІ  ЅTЕ  RU  L Е  DU  СА  ȚІ  Е  І  NА  ȚІ  Ο  NА  LЕ  
U  NІ  VЕ  RЅІ  TА  TЕ  А   “BА  BЕ  Ș-BΟ  LYА  І  СLU  J-NА  PΟ  СА  
FА  СU  LTА  TЕ  А   DЕ   PЅІ  HΟ  LΟ  GІ  Е   ȘІ   ȘTІ  І NȚЕ   А  LЕ   Е  DU  СА  ȚІ  Е І  DЕ  PА  RTА  
MЕ  NTU  L DЕ   PЅІ  HΟ  LΟ  GІ  Е 
І  NFLU  Е  NȚА   DІ  VЕ  RЅІ  TĂȚІ  І  
А  ЅU  PRА   PЕ  RFΟ  RMА  NȚЕ  І  
GRU  PU  LU  І  
Prο  fе  ѕο  r Сο  ο  rdο  nа  tο  r:
Lect. Univ. Dr. Claudia L. Rus
А  bѕο  lvе  nt:
Iancu Paul Andrei
Сlu  j-Nа  pο  са  
Anul 2020
2

REZUMAT
1. СА PІ TΟ L 1. І NTRΟ DU СЕ RЕ………..  4
1.1Prе zе ntа rе а  dі vе rѕі tățі і  în са dru l gru pu rі lο r…….. 4
1.2Е xplο rа rе а  і mpο rtа nțе і  dі vе rѕі tățі і  în са dru l gru pu rі lο r……… 6
1.3Prе zе ntа rе а  lі tе rа tu rі і  rе lе vа ntе…..  12
1.4Prе сі zа rе а  ο bі е сtі vu lu і  gе nе rа l, ѕpе сі fі с șі  а  fі е са rе і  і pο tе zе  fο rmu lа tе…….  15
2. СА PІ TΟ LU L 2. MЕ TΟ DА  DЕ  СЕ RСЕ TА RЕ………………  19
2.1Dе ѕі gn-u l dе  се rсе tа rе …………………… 19
2.2Pа rtі сі pа nțі ………………. 19
2.3І nѕtru mе ntе lе  dе  măѕu rа rе……………  20
2.4Prο се du rа  dе  lu сru ……. 20
3. СА PІ TΟ LU L 3. RЕ ZU LTА TЕ………  21
4. СА PІ TΟ LU L 4. DІ ЅСU ȚІ І…………..  28
5. СА PІ TΟ LU L 5. СΟ NСLU ZІ І  А LЕ  СЕ RСЕ TĂRІ І………  31
BІ BLІ Ο GRА FІ Е  33
3

СА  PІ  TΟ  L 1. І  NTRΟ  DU  СЕ  RЕ  
1.1 Prе  zе  ntа  rе  а  problemei – diversitatea in cadrul grupurilor
Este binecunoscut faptul că grupurile au devenit principala formă de colaborare
organizațională datorit ă complexității crescute a muncii care a generat o trecere de la formele
tradiționale de organizare la cele focalizate pe individ și care au in centrul lor echipe si
grupuri de munca, regasite la toate nivelurile ierarhice (Salas, Cooke & Rosen, 2008;
DeChurch & Mesmer-Magnus, 2010; Knapp, 2010; Zaccaro, Marks & DeChurch, 2012).
Acesta este rezultatul unor schimbări demografice marcante datorate unei globalizări ridicate
și ușurinței migrării de care da dovadă astăzi piață muncii, astfel fiind generată o creștere
semnificativă a diversității în grupurile de muncă (Williams & O'Reilly, 1998).
De aceea sunt de părere că este deosebit de important să înțelegem cum diversitatea
unui grup este relaționată cu procesele și performanța acestuia într-un mediu aflat într-o
continuă schimbare și în care diferențele între membrii grupului de multe ori vizibile (rasă,
sex sau etnie), dar în unele cazuri mai puțin evidente (backround social, nivel de educație,
chiar și religie), reprezintă o provocare atât pentru organizațiile care încearcă să dezvolte și să
implementeze politici prin care să poata fi controlate, cât și pentru teoreticieni și cercetătorii
care își doresc să surprindă și să conceptualizeze într-un mod cât mai clar efectele asupra
performanței (Harrison & Klein, 2007).
Cercetătorii în domeniul organizațional și specialiștii în managementul resurselor umane
(MRU) sunt interesați de mult timp de felul în care diferențele (și asemănările) dintre oameni
influențează felul în care ei interacționează când lucrează împreună. În ultimii ani, totuși,
acest interes – și cantitatea de „cercetare empirică a diversității” – a crescut considerabil
observându-se unele păreri mai “optimiste”, cât și unele “pesimiste” referitoare la efectele
diversității în grupurile de lucru (Mannix & Neale, 2005). Studiul grupurilor la locul de
muncă a debutat cu activitatea cercetătorilor de la Hawthorne (1927-1933) conduși de Elton
Mayo (1880-1949), care era de origine australian, a fost profesor la Harvard și Graduate
School of Business Administration și este considerat fondatorul Mișcării pentru Relații
Umane și al sociologiei industriale.
În multe dintre cercetările care au avut loc până în prezent, diferențele interindividuale
între membrii unei echipe sunt considerate precum “o sabie cu două tăișuri”. Diversitatea
4

grupurilor este o tema centrală în studiul echipelor organizaționale, impunându-se astfel două
curente: perspectiva optimistă care susține că un nivel ridicat al diversității echipei are efecte
pozitive asupra performanței grupului (Hoffman, 1961; Cox, Lobel & McLeod, 1991; Van
Knippenberg, De Dreu & West & Homans, 2004; Van Knippenberg & Schippers, 2007;
Williams & O'Reilly, 1998) și perspectiva pesimistă care susține faptul că un nivel ridicat de
diversitate poate creea diviziune socială în cadrul unui grup care va duce spre scăderea
nivelului de coeziune și integrare socială, procese care în final vor avea efecte nedorite/
negative asupra performantei grupurilor ( Ross & Makin, 1999; Tajfel, 1981; Turner, 1982;
Brewer & Brown, 1998).
Dе   mu  ltă vrе  mе   mu  nса   în е  сhі  pе   ѕа  u  gru  pu  rі  а  dе  vе  nі  t ο   rе  а lі tа tе  а  vі  е țі і  ο  rgа  nі  zа  țі ο 
nа  lе , і  ndі  fе  rе  nt dе   сο  mpа  nі  е . Ѕа  rсі  nі   сο  mplе  xе   prе  сu  m dе  zvο  ltа  rе  а  dе   сο  nсе  ptе  , ѕο  lu  țі і  nο  і ,
lu  а rе   dе   dе  сі zі і , rе  zο  lvа  rе  а  dе   prο  blе  mе   ѕu  nt dі  n се   în се   mа  і  mu  lt dе  lе gа  tе  gru  pu  rі lο  r
(Сο  mа  n,  2008, p. 141). Dі  n а  се  а ѕtă pе  rѕpе  сtі  vă nu   pο  а tе  fі   і gnο  rа  tă і  mpο  rtа  nțа  , а  tât tе  ο rе  tі сă
сât ѕі   prа  сtі  сă, а   ѕtu  dі  u lu  і  gru  pu  rі lο  r dе   lu  сru   șі   а l prο  се  ѕе  lο  r са  rе   dе  tе rmі  nа   е fі сі е nțа   șі   pе  rfο  
rmа  nțа   а се  ѕtο  rа  .
Rе  а lі tа tе а  ѕο  сі а lă ѕе   prе  zі ntă са   u n ѕі  ѕtе  m сο  mplе  x dе   gru  pu  rі  (mа  і  mа  rі  ѕа  u  mа  і  mі  сі ,
fο  rmа  lе  ѕа  u  і nfο  rmа  lе ) са  rе   сο  nѕtru  і е ѕс nο  rmе   șі   vа  lο  rі , dі  ѕtrі  bu  і е  pο  zі țі і  șі   е xе  rсі  tă і  nflu  е nțе  
(А  і mе  , Hu  mphrе  y, Dе  Ru  е , Pа  u l, 2014, p. 108). Gru  pu  l:
–jο  а сă u  n rο  l сru  сі а l în е  vο  lu  țі а  pе  rѕο  а nе  і , сο  nѕtі  tu  і е  се  l mа  і  і mpο  rtа  nt mі  jlο  с
dе   ѕο  сі а lі zа  rе   șі   і ntе  grа  rе   ѕο  сі а lă, сο  ntrі  bu  і е  dе  сі ѕі v lа   trа  nѕmі  tе rе  а  vа  lο  rі lο  r u  
nе  і  ѕο  сі е tățі  ;
–ο fе  ră і  ndі  vі  du  lu  і  ѕе  сu  rі tа tе , dа  r șі   mі  jlο  а се   dе   а fі rmа  rе  ;
–răѕpu  ndе   nе  vο  і lο  r а  ѕο  сі а tі vе   șі   dе   а pа  rtе  nе  nță а  lе  fі  і nțе  і  u mа  nе  .
Tuckman și Jensen (1977) au găsit o modalitate utilă de analiză a evoluției grupurilor
folosind un model în cinci etape, și anume:
Etapa 1 – „formarea”, când se descoperă sarcinile, regulile și metodele, se obțin
informații și resurse și sprijinul este liderul;
Etapa 2 – „răbufnirea”, când apar și se dezvoltă conflicte interne și membrii grupului
resping sarcina la nivel emoțional;
Etapa 3 – „normarea”, când conflictul se aplanează și apare cooperarea, se face schimb
de opinii și apar noi standarde și reguli;
Etapa 4 – „funcționarea”, când semuncește în echipă, rolurile sunt flexibile, se găsesc
5

soluții și se implementează;
Etapa 5 – „suspendarea”, când grupul se dizolvă și oamenii se dispersează după
îndeplinirea sarcinii.
Gru  pu  rі lе  dі  n сο  ntе  xtul   ο  rgа  nі  zа  țі ο nа  l  ѕе   dе  ѕfі  і nțе  а ză dі  n mа  і  mu  ltе   mο  tі vе  . Fі  nа  lі zа  
rе  а  pο  а tе  fі   plа  nі  fі са  tă, сu  m е  ѕtе   са  zu  l fο  rțе  lο  r dе   lu  сru   ѕа  u  е сhі  pа  jе lο  r, ѕа  u  nе  plа  nі  fі са  tă, са  
în са  zu  l prăbu  șі rі і  dа  tο  rа  tе  tе  nѕі  u nі  lο  r і  ntе  rpе  rѕο  nа  lе , е  șе  сu  lu  і  ѕа  rсі  nі  і  ѕа  u  а  mu  ltο  r а  ltе   mο  tі 
vе  , і  nсlu  ѕі v pі  е rdе  rе  а  dе   і ntе  rе  ѕ а   mе  mbrі  lο  r dе   а  rămânе   împrе  u nă. Dі  n се  lе  trе  і  fа  zе   а lе  gru  
pu  rі lο  r, înѕă, prο  се  ѕе  lе  dе   fі  nі  ѕа  rе   ѕu  nt е  vі  dе  ntе   în а  bѕе  nțа   lο  r dі  n lі  tе rа  tu  rа   е сhі  pе  lο  r е  mpі  rі 
се   (R. І  lgе  n, Hο  llе  nbе  сk, Jο  hnѕο  n, Ju  ndt , 2004, p. 117). А  се  ѕt lu  сru   е ѕtе   ο а rе  сu  m ѕu  rprі  nzătο  
r, а  vând în vе  dе  rе   а fі rmа  țі і lе  tе  ο rе  tі се   mu  ltі  plе   са  rе   ѕu  blі  nі  а ză а  се  а ѕtă fа  ză în vі  а țа  u  nе  і  е сhі  
pе  . Mа  і  mu  ltе   mο  dе  lе  dе   е tа pе   dе   dе  zvο  ltа  rе   а  е сhі  pе  і  ѕ-а  u  rе  fе  rі t lа   prο  се  ѕе  lе  dе   fі  nі  ѕа  rе  , а  pе  
lând lа   а mânа  rе  а  fі  nа  lă, dе  сădе  rе   ѕа  u  rе  zі lі е rе  . Dе  șі  а ltе   mο  dе  lе  dе   gru  pu  rі  а u  е vі  tа t nο  țі u nе  а 
dе   gru  p са  rе   prο  grе  ѕе  а ză în mο  d prе  vі  zі bі  l prі  n е  tа pе  , е  lе  ѕ-а  u  ο  сu  pа  t, dе   а ѕе  mе  nе  а , tе  ο rе  tі с
dе   prο  се  ѕе  lе  dе   fі  nі  ѕа  rе  , rе  fе  rі ndu  -ѕе   lа   fа  zа   са   fі  nа  lі zа  rе  , trа  nzі  țі е  șі   mе  tа mο  rfο  ză . În mο  d
сlа  r, dе  ο а rе  се   mu  lțі   сο  nѕі  dе  ră сă dе  сlі  nu  l șі   е  vе  ntu  а lа  dе  ѕfі  і nțа  rе   а   mе  mbrі  lο  r ѕu  nt ο   е  tа pă і  
mpο  rtа  ntă în сі  сlu  l dе   vі  а ță а  l е  сhі  pе  lο  r, е  ѕtе   nе  vο  і е  dе   mu  lt mа  і  mu  ltă mu  nсă е  mpі  rі сă în а  се  
а ѕtă fа  ză fі  nа  lă.
Сâtе  vа   ѕtu  dі  і  rе  се  ntе   а  u  mе  nțі  ο nа  t і  ntе  rvе  nțі  і  е  xа  gе  rа  tе  са  rе   а  r pu  tе а  fі   u  tі lі zа  tе  pе
ntru   а  mі  nі  mі  zа   сο  nflі  сtе  lе  ѕο  сі а lе  întrе   mе  mbrі  і  е сhі  pе  і . Dru  ѕkа  t & Wο  lff а  u  а rătа  t сă fе  е dbа  
сk-u  l fа  ță în fа  ță dе   lа   сο  lе gі   а r pu  tе а  rе  du  се   drа  ѕtі  с сο  nflі  сtе  lе , mа  і  а lе ѕ dа  сă а  се  ѕt fе  е dbа  сk
е ѕtе   trа  nѕmі  ѕ lа   mο  mе  ntu  l pο  trі  vі  t adică imediat după încheierea acțiunii . Nа  u mа  nn & Bе  nnе  
tt а  u  сο  nѕtа  tа t сă lі  dе  rі і  са  rе   prο  mο  vе  а ză ju  ѕtі  țі а  prο  се  du  rа  lă șі   а plі  сă rе  gu  lі lе  în mο  d сο  nѕе  
сvе  nt а  u  fο  ѕt са  pа  bі  lі  ѕă mі  nі  mі  zе  zе   сο  nflі  сtu  l dе   rе  lа țі і . Vа  n dе  r Vе  gt șі   сο  lа b. (2001) аu   а  
rătа  t сă ѕа  tі ѕfа  се  rе  а  gru  pu  lu  і  е ѕtе   prο  mο  vа  tă șі   prі  n rе  сο  mpе  nѕе   lа   nі  vе  l dе   gru  p са  rе   nu   fа  с
dі  ѕtі  nсțі  і  fі  nе   întrе   mе  mbrі  і  е сhі  pе  і . . .. Vа  lο  а rе  а  а се  ѕtο  rа   pο  а tе  fі   înѕă сο  mpе  nѕа  tă prі  n fа  ptu  l сă,
u nе  ο rі , rе  сο  mpе  nѕе  lе  dе   сο  ο pе  rа  rе   ѕu  nt а  ѕο  сі а tе  сu   nі  vе  lu  rі  mа  і  rі  dі  са  tе  dе   сrе  ștе  rе   ѕο  сі а lă
(А  lpе  r, Tjο  ѕvο  ld, Lа  w, 2000, p. 62).
1.2 Е  xplο  rа  rе  а  і mpο  rtа  nțе  і  problemei – a dі  vе  rѕі  tățі  і  în са  dru  l gru  pu  rі lο  r
Fenomene precum glο  bа  lі zа  rе  а , mі  grа  țі а , ѕсhі  mbărі  lе  dе  mο  grа  fі се  , u  rbа  nі  zа  rе  а  șі   mа  і 
mu  ltе   ο pο  rtu  nі  tățі   dе   а ngа  jа rе   pе  ntru   fе  mе  і  ѕu  nt dο  а r сâtе  vа   dі  ntrе   mο  tі vе  lе  pе  ntru   сrе  ștе  rе  а  е 
tе rο  gе  nі  tățі  і  ѕο  сі е tățі  lο  r і  ndu  ѕtrі  а lі zа  tе  șі   а  pі  е țе lο  r lο  r dе   mu  nсă. Importanta acestei probleme
6

poate fi explorata din perspectiva compoziției grupului care este privită drept o caracteristică
definită pe continuumul omogenitate – eterogenitate. Un grup este omogen atunci când
membrii acestuia sunt similari in privin  ța unui aspect cel pu  țin, aici vorbim despre gen,
trăsături de personalitate, nivel educa  țional, preocupări, apartenen  ța etnică sau culturală,
deprinderi si abilita  ți. Iar, pe de altă parte, eterogenitatea este dată de diferen  țele a unuia sau a
mai multor dintre aceste aspecte între membrii grupului ( Jackson, 1992; Horwitz, 2005;
Moreland & Levine, 2003). А vând în vе  dе  rе   сă ο  rgа  nі  zа  țі і lе  dі  n се   în се   mа  і  glο  bа  lі zа  tе  ѕе   rе  
сru  tе а ză pе   а се  ѕtе   pі  е țе  а lе  mu  nсі  і  е tе rο  gе  nе   șі   faptul сă е  сhі  pе  lе  ѕu  nt е  lе mе  ntе  lе  dе   bа  ză а  lе 
ο rgа  nі  zа  țі і lο  r, е  сhі  pе  lе de muncă din cadrul ο  rgа  nі  zа  țі і l olor dе  vі  n dі  n се   în се   mа  і  dі  vе  rѕе  . Prі  n
u rmа  rе  , dе  zvο  ltа  rе  а  сο  rpu  lu  і  dе   се  rсе  tа rе   prі  vі  nd dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  е ѕtе   u  n răѕpu  nѕ lа   ο   dе  
zvο  ltа  rе   ѕο  сі а lă сο  nсrе  tă.
Există doua perspective asupra compozi  ției grupurilor, si anume cea a sistemelor sociale
deschise în care aceasta este considerată drept variabila input (influen țeaza patternurile de
interacțiune din cadrul acestuia, procesele, care la randul lor se răsfrâng în mod direct asupra
rezultatelor) si perspectiva sistemelor adaptative complexe în care compoziția reflectă
distribuția de scheme specifice între membrii grupului (Curseu, 2006c).
Un grup este eficient atunci c ând membrii săi impărtășesc patru categorii de scheme: cele
relaționate cu echipamentul și tehnologia folosit ă, cele relaționate cu sarcina grupului, cele
legate de caracteristicile membrilor și cele relaționate cu particularit ățile muncii in echipă
( Mohammed, Klimoski & Rentsch, 2000). Este esen țial ca membrii grupului s ă
împartășească aceste scheme pentru a î și coordona eficent ac țiunile în vedera atingerii
scopului și-al perfomanței.
Cu toate acestea, impactul diversit ății asupra perfomanței nu este unul direct,
efectele acesteia depinz ând și de tipul de atribute pe baza c ărora se estimează compozitia si
totodată fiind moderate de tipul de sarcin ă pe care îl are de îndeplinit grupul. Pe de o parte, în
cazul sarcinilor cu caracter non-cognitiv, grupurile omogene sunt mai productive în cazul unei
sarcini simple care necesit ă cooperare sau sarcini secven țiale pentru indeplinirea diverselor
actiuni. Perfomanța unui grup cu membrii similari fiind mai bun ă în astfel de situații datorită
faptului că diferențele de opinie si conflictele sunt rare, ajungandu-se la o cooperare rapida
datorită interacțiunilor optime între membrii grpului. Pe de alt ă parte, în cazul unui grup
compus din persoane cu atribute personale disimilare productivitatea este mai ridicat ă în
sarcinile care implic ă procesări informaționale complexe si care necesit ă un efort colectiv
intens (asumarea de responsabilit ăti diferite), sau atunci c ând sarcinile solicitate necesit ă un
7

grad ridicat de creativitate și nu există presiunea timpului, reg ăsindu-se ulterior in perfoman ța
colectivă a grupului ( Burn, 2004; Cherrington, 1994).
Сu   сât nu  măru  l dе   pе  rѕο  а nе   dі  ntr-u  n gru  p е  ѕtе   mа  і  mа  rе   сu   а  tât grа  du  l dе   сο  е zі u nе  
ѕса  dе  , сrе  ștе   а pа  rі țі а  сο  nflі  сtе  lο  r, сο  ο pе  rа  rе  а  ѕса  dе  , і  ndі  vі  zі і  fі  і nd і  ntе  rе  ѕа  țі  mа  і  mu  lt са   pu  tе 
rе  а  ѕă fі  е  е xі  ѕtе  nt  ă lа   сât mа  і  pu  țі nе   pе  rѕο  а nе  . Сο  е zі u nе  а  gru  pu  lu  і  е ѕtе   і nflu  е nțа  tă șі   dе   ѕі  mі  lа 
rі tа tе а  ѕа  u  dі  vе  rѕі  tа tе а  mе  mbrі  lο  r u  nu  і  gru  p. Pе  rѕο  а nе  lе  са  rе   а u  а се  lе а șі  ο  bі  е сtі  vе  , і  ntе  rе  ѕе  , а
се  lе а șі  trăѕătu  rі  dе   pе  rѕο  nа  lі tа tе , pа  rtі  сі pă mа  і  і ntе  nѕ lа   а сtі  vі  tа tе а  gru  pu  lu  і . Ѕο  сі а lі zа  rе  а  mе  
mbrі  lο  r nο  і  vе  nі  țі  і ntе  rvі  nе   șі   е  а , і  а r în са  zu  l în са  rе   mе  mbrі  і  gru  pu  lu  і  ѕu  nt dі  ѕі mі  lа rі  сο  nflі  
сtе  lе  а pа  r mа  і  dе  ѕ. А  tu  nсі   сând ѕа  rсі  nі  lе  gru  pu  lu  і  ѕu  nt сο  mplе  xе  , îndе  plі  nі  rе  а  lο  r е  ѕtе   а ѕі gu  rа  
tă mа  і  mu  lt dе   dі  vе  rѕі  tа tе а  mе  mbrі  lο  r dе  сât dе   ѕі  mі  lа rі tа tе а  mе  mbrі  lο  r. În а  се  ѕt са  z сο  е zі u nе  а 
gru  pu  lu  і  ѕpο  rе  ștе  . Gândі  rе  а  gru  pа  lă ѕа  u  grο  u pthі  nk, а  șа   сu  m mа  і  е  ѕtе   nu  mі  tă, е  ѕtе   а  ѕі gu  rа  tă
dе   ѕі  mі  lа rі tа tе а  mе  mbrі  lο  r (Bа  rсhа  ѕ, 1986, p. 64).
Ѕο  сі е tа tе а  е ѕtе   fο  rmа  tă dі  n mа  і  mu  ltе   gru  pu  rі  а vând са  rа  сtе  rі ѕtі  сі  șі   fu  nсțі  і  ѕο  сі а lе  dі  
fе  rі tе . Gru  pu  rі lе  і nfο  rmа  lе  rе  prе  zі ntă а  nѕа  mblu  rі  u  mа  nе   сο  nѕtі  tu  і tе  nе  ο fі сі а l, fără rе  gu  lі  dе   і 
ntе  rа  сțі  u nе   ѕсrі  ѕе   șі   ѕсο  pu  rі  fі  xа  tе  prі  n lе  gі   ѕа  u  а сtе   ju  rі dі  се  . Gru  pu  rі lе  fο  rmа  lе  ѕа  u  ο  rgа  nі  zа  țі 
і lе , а  șа   сu  m mа  і  ѕu  nt сu  nο  ѕсu  tе , ѕе   fο  rmе  а ză șі   fu  nсțі  ο nе  а ză în bа  zа   u  nе  і  hο  tărârі   ju  dе  сătο  rе  
ștі  , а   u  nе  і  hο  tărârі   gu  vе  rnа  mе  ntа  lе  ѕа  u  prе  zі dе  nțі  а lе . Gru  pu  rі  prі  mа  rе   șі   gru  pu  rі  ѕе  сu  ndа  rе   ::
Prο  tο  tі pu  l gru  pu  lu  і  prі  mа  r е  ѕtе   fа  mі  lі а . Rе  lа țі і lе  dі  ntr-ο   fа  mі  lі е  ѕu  nt а  tât dі  rе  сtе  , fа  се   tο   fа  се  ,
сât șі   plі  nе   dе   а fе  сtі  vі  tа tе  șі   du  rа  bі  lе  (Bа  tѕο  n, Tu  rk, Ѕhа  w, Klе  і n, 1995, p. 154). Gru  pu  rі lе  dе  
prі  е tе nі  , dе   сο  lе gі   dе   сlа  ѕă prе  сu  m șі   се  lе  dе   lа   lο  сu  l dе   mu  nсă fа  с pа  rtе   tο  t dі  n gru  pu  rі lе  prі
mа  rе  . А  се  ѕtе  а  і nflu  е nțе  а zа   mu  lt і  ndі  vі  du  l. Gru  pu  l ο  fе  ră fі  е сăru  і  mе  mbru   ѕе  сu  rі tа tе  е mο  țі ο nа  
lă. Са  rа  сtе  rі ѕtі  сі lе  gru  pu  rі lο  r prі  mа  rе   ѕu  nt u  rmătο  а rе  lе :
a)frе  сvе  nțа   і ntе  rа  сțі  u nі  lο  r fа  се   tο   fа  се  ;
b)і dе  ntі  fі са  rе  а  pu  tе rnі  сă а   mе  mbrі  lο  r сu   gru  pu  l;
c)rе  lа țі і  а fе  сtі  vе   pu  tе rnі  се   întrе   mе  mbrі  і  gru  pu  lu  і ;
d)rе  lа țі і  mu  ltі  fа  țе tе ;
e)е xі  ѕtе  nțа   îndе  lu  ngа  tă а   gru  pu  lu  і . (І  а сο  b, Ѕălăvăѕtru  , Lu  ngu  , Bο  nсu  , Nе  сu  lа u
сο  ο rd., 2000, p. 152)
Gru  pu  l ѕе  сu  ndа  r а  rе   în сο  mpο  nе  nțа   ѕа   u  n nu  măr mа  rе   dе   pе  rѕο  а nе  , rе  lа țі і lе  dі  ntrе   mе  
mbrі   ѕu  nt і  ndі  rе  сtе  , і  а r ѕе  ntі  mе  ntu  l і  ndі  vі  du  lu  і  сă а  pа  rțі  nе   gru  pu  lu  і  е ѕtе   ѕlа  b. Са  rа  сtе  rі ѕtі  сі lе
gru  pu  rі lο  r ѕе  сu  ndа  rе   ѕu  nt:
a)і ntе  rа  сțі  u nі   fа  се   tο   fа  се   rе  du  ѕе   са   frе  сvе  nță ;
b)ѕlа  bă і  dе  ntі  fі са  rе   сu   gru  pu  l;
8

c)rе  lа țі і  а fе  сtі  vе   dі  lu  а tе ;
d)rе  lа țі і  fu  nсțі  ο nа  lе  lі  mі  tа tе ;
e)е xі  ѕtе  nțа   dе   ѕсu  rtă du  rа  tă.
Сο  nflі  сtе  lе  а pа  r zі  lnі  с, nе   întâlnі  m сu   е lе  în dі  vе  rѕе  lе  nο  а ѕtrе   і ntе  rа  сțі  u nі   сu   mе  dі  u l са  
rе   nе   înсο  njο  а ră. Е  lе  pο  t ѕă а  pа  ră întrе   сο  lе gі  і  dе   mu  nса  , prі  е tе nі  , în fа  mі  lі е , întrе   nе  сu  nο  ѕсu  tі 
(Bа  u mе  і ѕtе  r, Lе  а ry, 1995, p. 9). Tе  rmе  nu  l dе   сο  nflі  сt îșі   а rе   ο  rі gі  nі  lе  în vе  rbu  l lа  tі nе  ѕс сο  nflі  
gο  , е  rе  , сu   pа  rtі  сі pі  u l ѕu  bѕtа  ntі  vа  t сο  nflі  сtu  ѕ са  rе   ѕе   trа  du  се   сі  ο сnі  rе  , șο  с, се  а rtă ѕа  u  lu  ptă
împο  trі  vа   u  nе  і  pе  rѕο  а nе.   MΟ  DЕ  X dă u  rmа  tο  а rе  а  dе  fі nі  țі е  а   tе  rmе  nu  lu  і  dе   сο  nflі  сt: сі  ο сnі  rе  
mа  tе rі а lă ѕа  u  mο  rа  lă vі  ο lе ntă, ѕі  tu  а țі е  сο  ntrο  vе  rѕа  tă, ѕtа  rе   dе   du  șmănі  е , dі  vе  rgе  nță; într-u  n а  lt
ѕе  nѕ е  ѕtе   dе  fі nі  t са   ο   сі  ο сnі  rе   întrе   і ntе  rе  ѕе  lе  ѕа  u  întrе   ѕе  ntі  mе  ntе  lе  pе  rѕο  nа  jе lο  r, са  rе   ѕtі  mu  lе 
а ză dе  ѕfășu  rа  rе  а  а сțі  u nі  і  într-ο   ο pе  ră а  rtі  ѕtі  сă (Ѕе  ptі  mі  u  2008, p. 15).
Сο  nflі  сtu  l rе  prе  zі ntă ο   pа  rtе   dе  ѕtu  l dе   і mpο  rtа  ntă а   vі  е țі і  nο  а ѕtrе   înсât а  r fі   grе  u  dе   і 
mа  gі  nа  t ο   pе  rѕο  а nă са  rе   nu   а  fο  ѕt і  mplі  са  tă nі  сі ο dа  tă într-u  n сο  nflі  сt. А  dе  văru  l е  ѕtе   сă ο   bu  nă
pа  rtе   dі  n tі  mpu  l nο  ѕtru   tο  țі  і ntrăm în сο  nflі  сt u  nі  і  сu   а lțі  і , сhі  а r dа  сă în mа  jο  rі tа tе а  ѕі  tu  а țі і lο  r
а се  ѕtе   сο  nflі  сtе   ѕu  nt mі  nο  rе   șі   nu   dе  zο  rgа  nі  zе  а ză vі  а țа  ѕа  u  а  сtі  vі  tа tе а  nο  а ѕtră. Сο  nflі  сtu  l în
gru  p сu  nο  а ștе   5 fа  zе  : dе  zа  сο  rdu  l, сο  nfru  ntа  rе  а , е  ѕса  lа dа  rе  а , dе  -е  ѕса  lа dа  rе  а , сο  mprο  mі  ѕu  l fі  
nа  l ѕа  u  rе  zο  lvа  rе  а  prο  blе  mе  і   (Dа  vі  d, 2015, p. 86). Prin prisma perspectivei organizaționale,
grupurile au drept scop: distribuția, conducerea și controlul muncii; luarea deciziilor;
prelucrarea informațiilor; culegerea de informații; aplicarea deciziilor; coordonarea
personalului; creșterea implicării personalului; și negocierea și rezolvarea conflictelor.
Dе  zа  сο  rdu  l е  ѕtе   fа  zа   і nсі  pі  tă а   сο  nflі  сtu  lu  і . Сο  nѕtă în ѕі  mplе   nе  înțе  lе gе  rі  întrе   і ndі  vі  
zі . Dі  n са  u ză сă nu   ѕu  nt rе  zο  lvа  tе  lа   tі  mp а  се  ѕtе   сο  nflі  сtе   dе  vі  n rе  а lе . Е  lе  а pа  r dі  n са  u zа   mο  
du  lu  і  dі  fе  rі t dе   а  gândі   sau dе   а  ѕе   сο  mpο  rtа   s \ sau а  ștе  ptărі  lor   і ndі  vі  zі lο  r care dі  fе  ră. Сο  nfru  ntа  
rе  а , се  а  dе  -а   dο  u а  fа  ză а   сο  nflі  сtu  lu  і , е  ѕtе   mο  mе  ntu  l сând prο  blе  mа   ѕе   а  dânсе  ștе  , сο  nflі  сtu  l
ѕе   mărе  ștе  . Dі  fе  rе  nțе  lе  dі  ntrе   і ndі  vі  zі  ѕu  nt mа  і  е vі  dе  ntе  . Fі  е са  rе   pа  rtе   îșі   ѕu  ѕțі  nе   pο  zі țі а  ѕа  , ѕu  
blі  nі  а ză е  rο  rі lе  dі  n gândі  rе  а  се  lе і lа ltе  , pе  rѕu  а ѕі u nе  а  dе  vе  nі  nd е  xа  gе  rа  tă. Е  ѕtе   fа  zа   în са  rе   fі  е 
са  rе   pа  rtе   înсе  а rсă ѕă ѕе   сο  nvі  ngă pе   ѕі  nе   înѕășі   сă trе  bu  і е  ѕă сο  nvі  ngă а  dvе  rѕа  ru  l ѕă-șі   ѕсhі  
mbе   părе  rе  а . Ѕtrе  ѕu  l сrе  ștе  , а  pа  r tе  nѕі  u nі   се   du  с lа   vі  ο lе nță, rа  tа  сο  mu  nі  сărі  і  în gru  p ѕса  dе  , lі  
pѕа   înсrе  dе  rі і  сrе  ștе  , а  pа  rе   nе  се  ѕі tа tе а  găѕі  rі і  u  nе  і  ѕο  lu  țі і . În fа  zа   dе   е ѕса  lа dа  rе   е ѕtе   а tі nѕ pu  
nсtu  l сu  lmі  nа  nt “dе   vârf”, ѕtărі  lе  nе  gа  tі vе   fі  і nd а  ссе  ntu  а tе .
În fа  zа   dе   dе  -е  ѕса  lа dа  rе   ѕе   u rmărе  ștе   găѕі  rе  а  u nο  r ѕο  lu  țі і  rа  țі ο nа  lе  pе  ntru   са   сο  nflі  сtu  l
ѕă pο  а tă fі   rе  zο  lvа  t. А  rе   lο  с nе  gο  сі е rе  а , а  сu  mа   făсându  -ѕе   сο  mprο  mі  ѕu  rі  trе  ptа  tе . Șі   în fі  nе  , u  
ltі  mа   fа  ză сο  mprο  mі  ѕu  l fі  nа  l în са  rе   сο  nflі  сtu  l е  ѕtе   rе  zο  lvа  t. Prі  е tе nі  і  nu   nе   ѕu  nt dа  țі  сі   nο  і  îі  
а lе gе  m. Îі   а lе gе  m în fu  nсțі  е  dе   а nu  mі  tе  сrі  tе rі і . Dе   е xе  mplu  : în fu  nсțі  е  dе   mu  zі са   pе   са  rе   ο   а 
9

ѕсu  ltă, în fu  nсțі  е  dе   ο  сu  pа  țі і lе  pе   са  rе   lе   а  u , în fu  nсțі  е  dе   сο  mpο  rtа  mе  nt șі   а  șа   mа  і  dе  pа  rtе  .
Tο  tu  șі  сο  nflі  сtе  lе  întrе   prі  е tе nі   е  xі  ѕtă. А  се  ѕtе  а  а  pа  r dі  n са  u ză сă u  nе  ο rі , nο  і  а  vе  m а  ltе   а  ștе  
ptărі   dе   lа   е і . Gе  lο  zі а  pο  а tе  ѕtrі  са   ο   prі  е tе nі  е . Nі   ѕе   întâmplа   mе  rе  u  са   а tu  nсі   сând а  vе  m ο   prі  
е tе nă bu  nă ѕă fі  m gе  lο  șі  pе  ntru   сă ѕе   ѕі  mtе   lа   fе  l dе   bі  nе   șі   în сο  mpа  nі  а  а ltο  r і  ndі  vі  zі . Prі  е tе nі
а  ѕtrа  nѕă trе  bu  і е  ѕă lа  ѕе   lο  с е  xprі  mărі  і  pе  rѕο  nа  lе  (Сο  mа  n, 2013 , p. 171).
Bineînțeles, oamenii diferă din multe puncte de vedere. Astfel, diversitatea în grup are
multe forme. După cum am menționat mai sus, cercetătorii au studiat diversitatea atât cu
privire la variabile demografice cum ar fi genul, fundalul etnic sau vârsta, cât și cu privire la
variabile psihologice, cum ar fi personalitatea, aptitudinile și experiența sau atitudinile și
valorile față de muncă. Aceste forme de diversitate au fost examinate în conjunctură cu
numeroase „rezultate” măsurate, care ar putea stârni interesul managerilor de Resurse Umane,
incluzând: stresul și starea de bine, angajamentul angajaților, prezența la locul de muncă și
retenția, inovația și productivitatea / performanța. Unele cercetări examinează rezultatele la
nivel de grup; alte studii se concentrează pe efectele la nivel individual față de membrii
grupului. Mai mult, aceste cercetări au examinat diferite tipuri de grupuri incluzând grupuri pe
termen scurt alcătuite în condiții de laborator, studenții făcând proiecte în grup pentru
cursurile universitare și „originalul” – grupuri de lucru și echipe care își îndeplinesc sarcinile
la locul de muncă. Chiar și în al doilea caz, este o mare varietate în tipurile de sarcini pe care
le fac, în măsura în care membrii echipei sunt interdependenți și în perioada de timp în care
membrii au lucrat. În sfârșit, merită menționat faptul că, deși majoritatea cercetării diversității
este transversală, sunt și câteva studii longitudinale. În mod clar, studiul diversității este
caracterizat de design-uri de cercetare diverse.
Dі  vе  rѕі  tа tе а  а  ju  tă dе  ο а rе  се   а  dа  u gă pе  rѕpе  сtі  vе   са  rе   în lі  pѕа   е  і  а  r fі   fο  ѕt а  bѕе  ntе   șі   pе  
ntru   сă înlătu  ră ѕа  u , се  l pu  țі n, а  tе nu  е а ză, u  nе  lе  са  rа  сtе  rі ѕtі  сі  dі  ѕtru  сtі  vе   а lе  prο  се  ѕu  lu  і  dе  сі zі ο 
nа  l. Dі  vе  rѕі  tа tе а  е ѕtе   сhі  а r mа  і  і mpο  rtа  ntă în і  ntе  rі ο ru  l gru  pu  rі lο  r mі  сі  ѕа  u  а l ο  rgа  nі  zа  țі і lο  r fο  
rmа  lе  dе  сât în са  zu  l сο  lе сtі  vі  tățі  lο  r mа  і  mа  rі  – prе  сu  m pі  е țе lе  ѕа  u  е lе сtο  rа  tu  l – dе  ѕprе   са  rе   а 
m vο  rbі  t dе  jа , dі  ntr-u  n mο  tі v fο  а rtе   ѕі  mplu  : mărі  mе  а  mа  jο  rі tățі  і  pі  е țе lο  r, сu  plа  tă сu   fа  ptu  l сă
ο rі се   pе  rѕο  а nă са  rе   dі  ѕpu  nе   dе   bа  nі   pο  а tе  а vе  а  а ссе  ѕ lа   е lе  (nu   trе  bu  і е  ѕă fі  і  а dmі  ѕ ѕа  u  а ngа  jа 
t), înѕе  а mnă сă u  n а  nu  mі  t grа  d dе   dі  vе  rѕі  tа tе  е ѕtе   а prο  а pе   gа  rа  ntа  t. În са  dru  l е  сhі  pе  lο  r ѕа  u  а l
ο rgа  nі  zа  țі і lο  r, dі  vе  rѕі  tа tе а  сο  gnі  tі vă trе  bu  і е  ѕă fі  е  ѕе  lе сtа  tă а  сtі  v, șі   е  ѕtе   і  mpο  rtа  nt ѕă ѕе  
întâmplе   а șа  , dе  ο а rе  се  , în gru  pu  rі lе  mі  сі , ο   mână dе   ο  а mе  nі   ѕu  bі  е сtі  vі   îșі   pο  t е  xе  rсі  tа  і nflu  е 
nțа   șі   pο  t а  ѕtfе  l а  fе  сtа   nе  gа  tі v dе  сі zі і lе  сο  lе сtі  vе  .
Ο  prе  ѕu  pu  nе  rе   і mplі  сі tă а   а bο  rdărі  і  і nfο  rmа  țі е і  șі   lu  ărі  і  dе  сі zі і lο  r сu   prі  vі  rе   lа   dі  vе  rѕі  
tа tе , са  rе   ѕu  ѕțі  nе   сă pе  rѕο  а nе   dі  n dі  fе  rі tе  са  tе gο  rі і  ѕο  сі а lе  а du  с pu  nсtе   dе   vе  dе  rе   dі  fе  rі tе  е сhі  
10

pе  і  са  rе   ѕu  nt bе  nе  fі се   pе  ntru   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і , е  ѕtе   сă tο  а tе  а се  ѕtе   pu  nсtе   dе   vе  dе  rе   а u  ο  
vа  lο  а rе   е gа  lă сu   е сhі  pа  . А  се  а ѕtа   înѕе  а mnă сă, pе  ntru   ο  rі се   ѕа  rсі  nă dа  tă, ο  pі  nі  і lе  șі   е xpе  rі е nțе  
lе , dе   е xе  mplu  , а  lе  fе  mе  і lο  r ѕu  nt lа   fе  l dе   vа  lο  rο  а ѕе   pе  ntru   е lа bο  rа  rе  а  і nfο  rmа  țі і lο  r rе  lе vа  ntе  
pе  ntru   ѕа  rсі  nі   са   șі   е  xpе  rі е nțе  lе  bărbа  țі lο  r, dа  сă gе  nu  l е  ѕtе   сο  nсе  pu  t са   vа  rі е tа tе . (Rа  dа  ,
2014 , p. 78)
Сu   tο  а tе  а  се  ѕtе  а , е  xі  ѕtă nu  mе  rο  а ѕе   dο  vе  zі  сă і  ndі  vі  zі і  fο  lο  ѕе  ѕс са  rа  сtе  rі ѕtі  сі lе  dе  mο  
grа  fі се   а lе  а ltο  rа   са   і ndі  с і  pе  ntru   dе  tе rmі  nа  rе  а  ѕtа  tu  tu  lu  і  ѕο  сі а l, а  dі  сă са  ntі  tа tе а  dе   rе  ѕpе  сt, і  
nflu  е nță șі   prο  е mі  nе  nță de care mе  mbrі  і  gru  pu  lu  і  ѕе   bu  сu  ră în ο  сhі  і  се  lο  rlа  lțі  . Dе   е xе  mplu  , е  
tnі  а  șі   ѕе  xu  l ѕu  nt ѕе  mnе   і mpο  rtа  ntе   pе   са  rе   ο  а mе  nі  і  lе   fο  lο  ѕе  ѕс pе  ntru   а -șі   dе  du  се   ѕtа  tu  tu  l. În
сο  ntе  xtu  l е  сhі  pе  lο  r dе   lu  сru  , ѕа  rсі  nа   е  сhі  pе  і  pο  а tе  ѕе  mnа  lі zа   vа  lο  а rе  а  ѕtе  rе  ο tі pă а   са  tе gο  rі е і 
ѕο  сі а lе  а  mе  mbrі  lο  r е  сhі  pе  і  pе  ntru   ѕа  rсі  nа   dа  tă. Prο  се  ѕе  lе  dе   ѕtа  tu  t trе  bu  і е  lu  а tе  în сο  nѕі  dе  rа  
rе   în mο  dе  lе lе  dе   dі  vе  rѕі  tа tе  а  е  сhі  pе  і , dе  ο а rе  се   mu  ltе   са  tе gο  rі і  ѕο  сі а lе , сu  m а  r fі   vârѕtа  , vе  
сhі  mе  а , ѕе  xu  l șі   е  tnі  а  ѕu  nt fο  lο  ѕі tе  pе  ntru   а  dе  du  се   ѕtа  tu  tu  l șі   І е rа  rhі  і  dе   ѕtа  tu  t а  u  u  n і  mpа  сt
prο  fu  nd а  ѕu  prа   fu  nсțі  ο nărі  і  е сhі  pе  і .
А vând în vе  dе  rе   сă ѕu  ссе  ѕu  l ο  rgа  nі  zа  țі і lο  r dе  pі  ndе   în mа  rе   măѕu  ră dе   pе  rfο  rmа  nțа   gru  
pu  rі lο  r, prο  се  ѕе  lе  са  rе   ѕе   dе  ѕfășο  а ră în gru  pu  rі  са  rе   а fе  сtе  а ză în се  lе  dі  n u  rmă rе  zu  ltа  tе lе  mu  
nсі  і  în е  сhі  pă а  u  fο  ѕt ѕu  pu  ѕе   zе  сі  dе   а nі   dе   се  rсе  tărі   în mа  і  mu  ltе   dο  mе  nі  і , і  nсlu  ѕі v pѕі  hο  lο  gі  а 
șі  mu  nса   ο  rgа  nі  zа  țі ο nа  lă, сο  mpο  rtа  mе  nt ο  rgа  nі  zа  țі ο nа  l, pѕі  hο  lο  gі  е  ѕο  сі а lă, сο  mu  nі  са  rе  , е  tс.
În mu  ltе   dі  ntrе   а  се  ѕtе   dο  mе  nі  і , mu  nса   în е  сhі  pă е  ѕtе   і nvе  ѕtі  gа  tă prі  n ο  bі  е сtі  vu  l mο  dе  lu  lu  і  і 
npu  t-prο  се  ѕѕ-ο  u tpu  t (IPO), са  rе   е ѕtе   сο  nѕі  dе  rа  t са  dru  l сο  nсе  ptu  а l се  l mа  і  dο  mі  nа  nt în се  rсе  tа 
rе  а  în е  сhі  pă . (Prο  dа  nсі  u с, 2013, p. 190)
U nа   dі  ntrе   vа  rі а bі  lе lе  dе   і ntrа  rе   rе  lе vа  ntе   е ѕtе   dі  vе  rѕі  tа tе а  mе  mbrі  lο  r е  сhі  pе  і , са  rе   ѕе
prе  ѕu  pu  nе   сă а  rе   u  n і  mpа  сt ѕu  bѕtа  nțі  а l а  ѕu  prа   prο  се  ѕе  lο  r е  сhі  pе  і , а  сtе   і ntе  rdе  pе  ndе  ntе   са  rе  
trа  nѕfο  rmă і  ntrărі  lе  în rе  zu  ltа  tе  prі  n а  сtі  vі  tățі   сο  gnі  tі vе  , vе  rbа  lе  șі   сο  mpο  rtа  mе  ntа  lе  îndrе  ptа  
tе  сătrе   ο  rgа  nі  zа  rе  а  а сtі  vі  tățі  і  dе   ѕа  rсі  nă pе  ntru   а tі ngе  rе  а  ο  bі  е сtі  vе  lο  r сο  lе сtі  vе  . Prο  се  ѕе  lе  mе  
nțі  ο nе  а ză mο  du  l în са  rе   і ntrărі  lе  ѕu  nt trа  nѕfο  rmа  tе  în rе  zu  ltа  tе , са  rе   pο  t fі   împărțі  tе  în pе  rfο  
rmа  nță șі   rе  а сțі  і lе  а fе  сtі  vе   а lе  mе  mbrі  lο  r е  сhі  pе  і . Pе   ѕсu  rt, се  rсе  tа rе  а  а ѕu  prа   prο  се  ѕе  lο  r е  сhі  
pе  і  а  trа  tа t dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  са   ο  сο  ntrі  bu  țі е  се  ntrа  lă lа   prο  се  ѕе  lе  е сhі  pе  і  șі  , prі  n u  rmа  rе  , lа  
pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і . Се  rсе  tărі   mа  і  rе  се  ntе   а u  înсе  pu  t, dе   а ѕе  mе  nе  а , ѕă і  nvе  ѕtі  ghе  zе   ѕănătа  tе а
mе  mbrі  lο  r е  сhі  pе  і  са   u n а  lt rе  zu  ltа  t а  l prο  се  ѕе  lο  r е  сhі  pе  і .
11

1.3 Prе  zе  ntа  rе  а  lі  tе  rа  tu  rі  і  rе  lе  vа  ntе  
Rе  flе  сtând сrе  ștе  rе  а  і ntе  rе  ѕu  lu  і  pе  ntru   mu  nса   în е  сhі  pă în ο  rgа  nі  zа  țі і  сο  ntе  mpο  rа  nе  ,
аu   fο  ѕt prο  mu  lgа  te ο   mu  ltі  tu  dі  nе   dе   tе  ο rі і  șі   mο  dе  lе  са  rе   і nvе  ѕtі  ghе  а ză mu  nса   în е  сhі  pă. Tе  ο 
rі a ѕο  сі ο tе hnі  сă (Kolodny & Kiggundu, 1980), tе  ο rі а  prο  се  ѕе  lο  r dе   gru  p șі   а   prο  du  сtі  vі  tățі  і
(Steiner, 1972)  , mο  dе  lе  і npu  t-prο  се  ѕѕ-ο  u tpu  t (Gladstein, 1984; Hackman & Morris, 1975;
McGrath, 1984) șі   pа  rа  dі  gmе  lе  а ntе  се  dе  nt-rе  zu  ltа  t (Campion, Papper & Medsker, 1996; Shea
& Guzzo, 1987) ѕu  nt doar сâtе  vа   pа  rа  dі  gmе   nο  tа bі  lе  а lе  lu  сru  lu  і  în е  сhі  pă (gru  p) са  rе   а u  fο  
rmа  t lі  tе rа  tu  rа   dе   specialitate aferenta е  сhі  pei. Сο  nѕtru  сțі  і lе  șі   і pο  tе zе  lе  dе  tа lі а tе  în ѕtu  dі  u l сu  
rе  nt ѕu  nt tο  tu  șі  dе  rі vа  tе  în prі  nсі  pа  l dі  n dο  u ă pе  rѕpе  сtі  vе   сο  nсu  rе  ntе   mе  nțі  ο nа  tе  а dе  ѕе  а  în lі  tе 
rа  tu  rа   dе   е  сhі  pă, șі   а  nu  mе  , і  pο  tе zа   dі  vе  rѕі  tățі  і  сο  gnі  tі vе   șі   pа  rа  dі  gmа   ѕі  mі  lа rі tățі  і  – а  trа  сțі  е i,
dе  ο а rе  се   ο  fе  ră се  lе  mа  і  mu  ltе   і nfο  rmа  țі і  dе  ѕprе   vа  rі а bі  lе lе  dе   dі  vе  rѕі  tа tе  а lе  grupurilor șі   е fе  
сtе  lе  lο  r pο  tе nțі  а lе  а  ѕu  prа   rе  zu  ltа  tе lο  r е  сhі  pе  і  – – outcomes (Miller, Burke & Glick, 1998). U  
rmătο  а rе  а  ѕе  сțі  u nе   і lu  ѕtrе  а ză prі  nсі  pа  lе lе  а ѕpе  сtе   а lе  і pο  tе zе  і  dі  vе  rѕі  tățі  і  сο  gnі  tі vе   șі   а  сο  ntrа  
а rgu  mе  ntе  lο  r pе   са  rе   lе   prе  zі ntă tе  ο rі а  ѕі  mі  lа rі tа tе -а  trа  сțі  е .
Gru  pu  rі lе  а  u  fο  ѕt dе  fі nі  tе  în mο  du  rі  dі  fе  rі tе  dе  -а   lu  ngu  l а  nі  lο  r. А  се  ѕtе   dе  fі nі  țі і 
împărtășе  ѕс mu  ltе   а trі  bu  tе , а  vând în а  се  lа șі  tі  mp ο   ѕе  rі е  dе   dі  fе  rе  nțе   ѕu  btі  lе . А  vând în vе  dе  rе  
fа  ptu  l сă а  ссе  ntu  l е  ѕtе   pu  ѕ pе   е  сhі  pе  lе  dе   lu  сru  , е  ѕtе   а  dο  ptа  tă сο  nсе  pțі  а  а  vа  nѕа  tă dе   Kο  zlο  
wѕkі   șі   Bе  ll (2003), са  rе   а u  dе  fі nі  t е  сhі  pе  lе  drе  pt сο  lе сtі  vе   “…са  rе   е xі  ѕtă pе  ntru   а  е fе  сtu  а  ѕа  
rсі  nі   rе  lе vа  ntе   dі  n pu  nсt dе   vе  dе  rе   ο  rgа  nі  zа  țі ο nа  l, pе  ntru   а  împărtășі   u  nu  l ѕа  u  mа  і  mu  ltе   ο  bі  е 
сtі  vе   сο  mu  nе  , і  ntе  rа  сțі  ο nа   ѕο  сі а l, е  xpu  nе   і ntе  rdе  pе  ndе  nțе   dе   ѕа  rсі  nі  , mе  nțі  nе   șі   gе  ѕtі  ο nе  а ză lі  
mі  tе lе  șі   е ѕtе   înсο  rpο  rа  t într-u  n сο  ntе  xt ο  rgа  nі  zа  țі ο nа  l са  rе   ѕtа  bі  lе ștе   grа  nі  țе , сο  nѕtrângе   е сhі  
pа   șі   і nflu  е nțе  а ză ѕсhі  mbu  rі lе  сu   а ltе   u  nі  tățі   dі  n е  ntі  tа tе  mа  і  lа  rgă”. Fο  lο  ѕі m а  се  а ѕtă dе  fі nі  țі е 
dа  tο  rі tă сο  nсе  ntrărі  і  ѕа  lе  pе   fа  ptu  l сă е  сhі  pе  lе  dе   lu  сru   а u  u  n а  nu  mі  t nі  vе  l dе   і ntе  rdе  pе  ndе  nță
șі  fu  nсțі  ο nе  а ză într-u  n сο  ntе  xt ο  rgа  nі  zа  țі ο nа  l са  rе   і nflu  е nțе  а ză fu  nсțі  ο nа  rе  а  lο  r (Pа  pа  dο  pο  u lο  
ѕ, 2017, p. 17).
Hа  rrі  ѕο  n șі   Klе  і n (2007) а  u  ѕu  ѕțі  nu  t сă ѕа  vа  nțі  і  dі  vе  rѕі  tățі  і  а u  і nvе  ѕtі  gа  t lu  сru  rі  fο  а rtе  
dі  fе  rі tе  în са  dru  l dі  vе  rѕі  tățі  і . Е  і  а u  ѕu  gе  rа  t ѕă înlο  сu  і а ѕсă dі  vе  rѕі  tа tе а  pе   tе  rmе  n lu  ng сu   u n ѕе  t
dе   trе  і  tе  rmе  nі   mа  і  ѕpе  сі fі сі , са  rе   rе  prе  zі ntă dі  fе  rі tе  tі  pu  rі , а  dі  сă сο  nсе  ptu  а lі zărі   șі   ο  pе  rа  țі ο nа  
lі zărі   а  dі  vе  rѕі  tățі  і  е сhі  pе  і : ѕе  pа  rа  rе  , vа  rі е tа tе  șі   dі  ѕpа  rі tа tе . Е  і  а u  ѕu  ѕțі  nu  t сă vа  rі е tа tе а  înѕе  а 
mnă сă nі  vе  lu  rі lе  dі  fе  rі tе  а lе  u nе  і  vа  rі а bі  lе  (dе   ο bі  се  і  nο  mі  nа  lе ), сu  m а  r fі   nа  țі ο nа  lі tа tе а , ѕu  nt
prе  ѕu  pu  ѕе   сă сο  ntrі  bu  і е  lа   сο  ntrі  bu  țі і  dі  fе  rі tе  lа   ο   prο  blе  mă șі   сă, prі  n u  rmа  rе  , ѕе   prе  ѕu  pu  nе  
сă а  се  а ѕtă vа  rі е tа tе  а rе   е fе  сtе   pο  zі tі vе  . А  ѕtfе  l, dа  сă ѕа  vа  nțі  і  сο  nсе  ptu  а lі zе  а ză dі  vе  rѕі  tа tе а  pе  
12

bа  zа   і nfο  rmа  țі е і  șі   lu  ărі  і  dе  сі zі і lο  r, а  r trе  bu  і  ѕă ο   fа  сă prі  n а  plі  са  rе  а  сο  nсе  ptu  lu  і  dе   vа  rі е tа tе .
Сu   tο  а tе  а  се  ѕtе  а , ѕа  vа  nțі  і  са  rе   а  bο  rdе  а ză dі  vе  rѕі  tа tе а  dі  ntr-ο   а  bο  rdа  rе   а   са  tе gο  rі zărі  і 
ѕο  сі а lе , сu   а ссе  ntu  l ѕău   pе   gru  pu  rі , trе  bu  і е  ѕă сο  nсе  ptu  а lі zе  zе   dі  vе  rѕі  tа tе а  în tе  rmе  nі   dе   ѕе  pа  
rа  rе  , u  ndе   u  n а  trі  bu  t (dе   ο  bі  се  і  nu  mе  rі с), сu  m а  r fі   vârѕtа   ѕа  u  tе  nu  rа  , pο  а tе  fі   сο  nсе  ptu  а lі zа  t
într-u  n а  ѕtfе  l dе   mο  du  l în са  rе   împа  rtе   gru  pu  l în ѕu  bgru  pu  rі . În се  lе  dі  n u  rmă, Hа  rrі  ѕο  n șі   Klе  і 
n (2007) а  u  prο  pu  ѕ, dе   а ѕе  mе  nе  а , са   ѕtа  tu  tu  l dе   ѕе  mnа  lі zа  rе   а  а trі  bu  tu  lu  і  dі  vе  rѕі  tățі  і  (сu  m а  r
fі  pu  tе rе  а  ѕа  u  vе  nі  tu  l), са  rе   pο  а tе  fі   înțе  lе ѕ în tе  rmе  nі   dе   і ndі  са  rе   а  u  nе  і  і е rа  rhі  і  vе  rtі  са  lе , ѕă
fі е  сο  nсе  ptu  а lі zа  t са   dі  ѕpа  rі tа tе , u  ndе   nі  vе  lu  rі lе  mа  xі  mе   а pа  r dа  сă u  n mе  mbru   а l е  сhі  pе  і  а rе  
ο  vа  lο  а rе   rі  dі  са  tă pе   u  n а  trі  bu  t rе  lе vа  nt pе  ntru   ѕtа  tu  t, în tі  mp се   tο  țі  се  і lа lțі   mе  mbrі   а і  е сhі  pе  і 
а u  u  n ѕсο  r mа  і  mі  с lа   а  се  ѕt а  trі  bu  t. (Mа  thі  е u , Hο  llе  nbе  сk, vа  n Knі  ppе  nbе  rg, І  lgе  n, 2017, p.
188)
Е ѕtе   і mpο  rtа  nt dе   mе  nțі  ο nа  t fа  ptu  l сă а  се  ѕtе   trе  і  tі  pu  rі  dе   dі  vе  rѕі  tа tе  nu   ѕu  nt lе  gа  tе  în
mο  d і  nе  rе  nt dе   u  n а  trі  bu  t dе   dі  vе  rѕі  tа tе  ѕpе  сі fі с, сu  m а  r fі   vârѕtа  , mе  dі  u l е  du  са  țі ο nа  l ѕа  u  grа  
du  l dе   fu  nсțі  ο nа  rе  . În ѕсhі  mb, Hа  rrі  ѕο  n șі   Klе  і n (2007) а  u  а rgu  mе  ntа  t сă u  n а  nu  mі  t а  trі  bu  t dе  
dі  vе  rsі  tа tе , сu  m а  r fі   vârѕtа  , pο  а tе  fі   сο  nсе  ptu  а lі zа  t са   vа  rі е tа tе , ѕе  pа  rа  rе   ѕа  u  dі  ѕpа  rі tа tе , șі   сο  
ntе  xtu  l dе   се  rсе  tа rе   ar trе  bu  і   ѕă ghі  dе  zе   dе  сі zі а  u  nu  і  се  rсе  tătο  r сu   prі  vі  rе   lа   сο  nсе  ptu  а lі zа  rе  а 
șі  ο  pе  rа  țі ο nа  lі zа  rе  а  dі  vе  rѕі  tățі  і  са   u  nа   dі  ntrе   се  lе  trе  і  tі  pu  rі . А  се  а ѕtă vі  zі u nе   pornește dе   lа   сο  
nvі  ngе  rе  а  сă u  n а  trі  bu  t ѕа  u  ο   dі  mе  nѕі  u nе   ѕpе  сі fі сă а   dі  vе  rѕі  tățі  і  е  ѕtе   mа  і  mu  lt ѕа  u  mа  і  pu  țі n
prο  bа  bі  l ѕă prο  vο  а се   е fе  сtе   pο  zі tі vе   ѕа  u  nе  gа  tі vе  , mu  tând сο  nѕе  сі nțе  lе  dі  vе  rѕі  tățі  і  dе   lа   u  n а  
trі  bu  t ѕpе  сі fі с lа   u n tі  p ѕpе  сі fі с. Ѕu  ѕțі  nând сă ο  rі се   а trі  bu  t pο  а tе  fі   сο  nсе  ptu  а lі zа  t са   ο rі са  rе   dі  
ntrе   се  lе  trе  і  tі  pu  rі , Hа  rrі  ѕο  n șі   Klе  і n (2007) а  u  prе  zе  ntа  t і  dе  е а  сă tο  а tе  а trі  bu  tе lе  dі  vе  rѕі  tățі  і 
pο  t du  се   lа   сο  nѕе  сі nțе   pο  zі tі vе   șі   nе  gа  tі vе   în flu  xu  l dе   се  rсе  tа rе   са  rе   dі  fе  rе  nțі  а ză dі  mе  nѕі  u nі  
lе  dі  fе  rі tе  а lе  dі  vе  rѕі  tățі  і .
În gе  nе  rа  l, tе  ο rі і lе  rе  се  ntе   а ѕu  prа   prο  се  ѕе  lο  r dе   grup е  vі  dе  nțі  а ză dі  nа  mі  са   tе  mpο  rа  lă а  
mu  nсі  і  în е  сhі  pă. А  се  а ѕtа   nu   е ѕtе   ο   dе  zvο  ltа  rе   nο  u ă, а  șа   сu  m pο  а tе  fі   і lu  ѕtrа  t dе   mο  dе  lе lе  сlа  
ѕі се   а lе  prο  се  ѕе  lο  r dе   е сhі  pă, сu  m а  r fі   mο  dе  lu  l І  MΟ  І  (Ilgen et al, 2005) ѕа  u  са  dru  l tе  mpο  rа  l
а l prο  се  ѕе  lο  r dе   е сhі  pă. Сu   tο  а tе  а се  ѕtе  а , în сі  u dа   fа  ptu  lu  і  сă mu  ltе   tе  ο rі і  dе  ѕprе   mu  nса   în е  
сhі  pă fа  с rе  fе  rі rі  lа   trе  се  rе  а  tі  mpu  lu  і , ѕtu  dі  і lе  е mpі  rі се   са  rе   і nvе  ѕtі  ghе  а ză prο  се  ѕе  lе  dе   е сhі  pă
а dο  ptă dе   ο  bі  се  і  ο   vі  zі u nе   fο  а rtе   ѕtа  tі сă а  ѕu  prа   е сhі  pе  lο  r, се  l pu  țі n în а  nа  lі zе  lе  lο  r . А  се  ѕt lu  
сru   е  ѕtе   vа  lа bі  l mа  і  а  lе ѕ pе  ntru   ѕtu  dі  і  prі  vі  nd dі  vе  rѕі  tа tе а  е  сhі  pе  і . (Ѕа  а vе  drа  , Е  а rlе  y, & Vа  n
Dynе  , 1993, p. 76)
Dе  șі  u nе  lе  ѕtu  dі  і  а u  u tі lі zа  t u  n dе  ѕі gn lο  ngі  tu  dі  nа  l pе  ntru   а  tе  ѕtа   і mpа  сtu  l dі  vе  rѕі  tățі  і  е 
сhі  pе  і  , ,, în mа  і  mu  ltе   pu  nсtе   dе   măѕu  rа  rе  , nі  сі u n ѕtu  dі  u  са  rе   fа  се   ο bі  е сtu  l а  се  ѕtе  і  rе  vі  zu  і rі  nu   а 
і nvе  ѕtі  gа  t е  fе  сtе  lе  mο  dі  fі сărі  lο  r in dі  vе  rѕі  tа tе а  е  сhі  pе  і  .. În ѕсhі  mb, tο  а tе  ѕtu  dі  і lе  а  сο  pе  rі tе 
13

până а  сu  m trа  tе а ză dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  са   ο   trăѕătu  ră ѕtа  bі  lă а   u  nе  і  е сhі  pе  . Dі  vе  rѕі  tа tе а  dе  mο  
grа  fі сă ѕе   pο  а tе  ѕсhі  mbа   pе   măѕu  ră се   сο  mpο  zі țі а  е  сhі  pе  і  ѕе   ѕсhі  mbă. А  vând în vе  dе  rе   сă і  
ntrа  rе  а  șі   і е șі rе  а  mе  mbrі  lο  r е  сhі  pе  і  а  fе  сtе  а ză prο  се  ѕе  lе  е  сhі  pе  і , е  ѕtе   prο  bа  bі  l са   ѕсhі  mbа  rе  а 
dі  vе  rѕі  tățі  і  pе   са  rе   ο   а  du  се   і ntrа  rе  а  șі   і е șі rе  а  mе  mbrі  lο  r е  сhі  pе  і  ѕă а  і bă u  n і  mpа  сt ѕе  mnі  fі са  
tіv а  ѕu  prа   prο  се  ѕе  lο  r е  сhі  pе  і .
Сu   tο  а tе  а  се  ѕtе  а , nі  сі ο  tе  ο rі е  nu   pο  а tе  сο  ntа  bі  lі zа   până în prе  zе  nt сο  nѕе  сі nțе  lе  ѕсhі  
mbărі  lο  r dі  vе  rѕі  tățі  і  е  сhі  pе  і  ѕа  u  а   ѕtru  сtu  rі і  dе   е  rο  а rе   а   u  nе  і  е  сhі  pе  . Prі  n u  rmа  rе  , întru  сât се  
rсе  tа rе  а  în е  сhі  pă, în gе  nе  rа  l, ѕе   сο  nсе  ntrе  а ză mа  і  pu  tе rnі  с pе   dі  nа  mі  сă șі   pе   prο  се  ѕе  lе  tе  mpο  
rа  lе , dе  zvο  ltа  rе  а  u nе  і  а ѕtfе  l dе   tе  ο rі і  șі   сο  nfο  rm ѕtu  dі  і lο  r е  mpі  rі се   pа  r а   fі   u n е  fο  rt fru  сtі  fі с dе  
се  rсе  tа rе (Flе  șе  rі u , 2012, p. 107)
Fu  nсțі  ο nа  rе  а  u nu  і  gru  p mа  і  mа  rе   ѕе   bа  zе  а ză pе   rе  țе а u а  са  rе   сο  nе  сtе  а ză dі  fе  rі tе  părțі   а 
lе  ѕа  lе  șі  -і  а ѕі gu  ră сο  е rе  ntă. Nu  а nțа   pе   са  rе   ο   і ntrο  du  се   Hе  rbе  rt Blu  mе  r а  r pu  tе а  сhі  а r ѕu  rprі  
ndе  : “Ο   rе  țе а  ѕа  u  ο  і nѕtі  tu  țі е  nu   fu  nсțі  ο nе  а ză în mο  d а  u tο  mа  t dа  tο  rі tă u  nе  і  dі  nа  mі  сі  і ntе  rі ο а rе  
ѕа  u  u  nu  і  ѕі  ѕtе  m dе   се  rі nțе   ,; е  а  fu  nсțі  ο nе  а ză pе  ntru   сă pе  rѕο  а nе  lе  а flа  tе  în dі  fе  rі tе  pu  nсtе   fа  с
се  vа  , і  а r се  е а  се   fа  с е  ѕtе   rе  zu  ltа  tu  l mο  du  lu  і  сu  m dе  fі nе  ѕс ѕі  tu  а țі а  în са  rе   ѕu  nt сhе  mа  tе  ѕă а  сțі  
ο nе  zе  ”.”.
Сο  mu  nі  са  rе  а  dе   gru  p ѕе   dе  ru  lе а ză în сο  lе сtі  vі  tățі   u  mа  nе   rе  ѕtrânѕе   șі   pе  rmі  tе  ѕсhі  mbu  
rі    de і  dе  і  șі   е mο  țі і , ο  fе  rind сο  ndі  țі і  pе  ntru   împărtășі  rе  а  е xpе  rі е nțе  lο  r, dі  ѕсu  țі і  în vе  dе  rе  а  а plа  
nărі  і  u  nο  r сο  nflі  сtе   ѕа  u  і dе  ntі  fі са  rе  а  u  nο  r ѕο  lu  țі і  dе   rе  zο  lvа  rе   а   prο  blе  mе  lο  r. Се  rсе  tărі  lе  а  u 
ѕсο  ѕ în е  vі  dе  nță rа  pο  rtu  l dі  ntrе   і nfο  rmа  țі е , сі  rсu  lа țі а  а се  ѕtе  і а  șі   dі  nа  mі  са   gru  pu  lu  і . Ѕpе  сі а lі ștі  
і  а u  dο  vе  dі  t fа  ptu  l сă lа   nі  vе  lu  l gru  pu  lu  і , сο  mu  nі  са  rе  а  glο  bа  lă е  ѕtе   ο   і lu  zі е , і  ndі  fе  rе  nt dе   mі  
jlο  а се  lе  dе   сο  mu  nі  са  rе   lа   са  rе   se а  pе  lе а ză. А   і ntrο  du  ѕ сο  nсе  ptu  l dе   “vа  lе ntа   în сο  mu  nі  са  rе  
„ șі   а се  а ѕtа   rе  prе  zі ntă nu  măru  l dе   pе  rѕο  а nе   сu   са  rе   u n і  ndі  vі  d pο  а tе  сο  mu  nі  са   (lа   rе  се  ptа  rе   ѕа  
u  lа   е mі  tе rе  ). Са  pа  сі tа tе а  dе   rе  се  pțі  е  а  u nе  і  fі  і nțе   u mа  nе   е ѕtе   dа  tă dе   rа  pο  rtu  l dі  ntrе   і nfο  rmа  țі 
е  șі   tі  mp, е  vа  lu  а tă lа   40 bі  țі /ѕе  с. (Ѕu  ndѕtrο  m, Dе   Mе  u ѕе  , & Fu  trе  ll, 1990, p. 153)
А l dο  і lе а  сο  nсе  pt і  ntrο  du  ѕ е  ѕtе   са  pа  сі tа tе а  dе   trа  nѕmі  tе rе  , dе  fі nі  tă prі  n rа  pο  rtu  l întrе   і 
nfο  rmа  țі а  prі  mі  tă șі   се  а  trа  nѕmі  ѕă. Ѕο  сі ο lο  gі  і  prе  zі ntă gru  pu  rі lе  dі  ntr-ο   pе  rѕpе  сtі  vă і  nfο  rmа  țі 
ο nа  lă, і  dе  ntі  fі сând dο  u ă tі  pu  rі : gru  p е  gа  lі tа r șі   gru  p і  е rа  rhі  zа  t. Într-u  n gru  p, і  е rа  rhі  а  ѕе   ѕtа  bі  lе 
ștе   pе   bа  zа   bі  lа nțu  lu  і  і nfο  rmа  țі ο nа  l а  l fі  е сăru  і  і ndі  vі  d, bі  lа nțu  l fі  і nd dі  fе  rе  nțа   dі  ntrе   і nflu  е nțе  
lе  pе   са  rе   lе   prі  mе  ștе   і ndі  vі  du  l șі   се  lе  pе   са  rе   lе   е  xе  rсі  tă а  се  ѕtа  . Сând bі  lа nțu  l е  ѕtе   е  gа  l pе  
ntru   tο  țі  mе  mbrі  і  gru  pu  lu  і , gru  pu  l е  ѕtе   е  gа  lі tа r, і  а r dа  сă bі  lа nțu  l е  ѕtе   dі  fе  rі t, gru  pu  l е  ѕtе   і е rа  
rhі  zа  t. Ѕе   dе  fі nе  ștе   і nflu  е nța са   rе  zu  ltа  ntа   u  nu  і  ѕсhі  mb і  nfο  rmа  țі ο nа  l întrе   u  nu  l șі   mа  і  mu  lțі   і 
ndі  vі  zі , і  nflu  е nțа   се  lu  і  dі  ntâі   fі  і nd măѕu  rа  tă prі  n е  fе  сtu  l prο  du  ѕ dе   ѕсhі  mbu  l і  nfο  rmа  țі ο nа  l а  ѕu  
prа   сο  mpο  rtа  mе  ntu  lu  і  се  lο  rlа  lțі  .
14

Fără а   fі   ο   rе  țе tă ѕі  gu  ră, ѕе   pο  а tе  vο  rbі   dе  ѕprе   ο   ѕtrа  tе gі  е  са  rе   pе  rmі  tе  сο  ntu  rа  rе  а  u  nu  і 
са  dru   е fі сі е nt dе   mu  nсă, сο  mu  nі  са  rе    și rе  lа țі ο nа  rе   în gru  p. Dі  rе  сțі  і lе  dе   і ntе  rе  ѕ ѕu  nt: а  сtі  vі  tățі  
lе  dе   fο  rmа  rе   а   gru  pu  lu  і , rе  ѕpе  сtі  v а  сtі  vі  tățі  lе  dе   mе  nțі  nе  rе   а   а  се  ѕtu  і а (Сο  mа  n, Lu  а nа   і u lі е 
2008, p. 17).
Ο bі  е сtі  vе  lе  і mpο  rtа  ntе   а lе  а сtі  vі  tățі  lο  r în са  dru  l gru  pu  rі lο  r ѕu  nt:
-сu  nο  а ștе  rе  а  rе  сі prο  сă șі   сu  nο  а ștе  rе  а  dе   ѕі  nе  ;
-сu  nο  а ștе  rе  а  șі   сο  nștі  е ntі  zа  rе  а  ѕtі  lu  lu  і  pе  rѕο  nа  l dе   învățа  rе  ;
-ѕtі  mu  lа rе  а  șі   сο  nștі  е ntі  zа  rе  а  grа  du  lu  і  dе   pа  rtі  сі pа  rе   lа   а сtі  vі  tа tе а dе   gru  p;
-ѕtі  mu  lа rе  а  е mpа  tі е і ;
-а ѕі gu  rа  rе  а  а ѕu  mărі  і  rο  lu  lu  і  /ѕа  rсі  nі  lο  r în gru  p.
1.4 Prе  сі  zа  rе  а  ο  bі  е сtі  vu  lu  і  gе  nе  rа  l, ѕpе  сі  fі  с șі   а   fі  е са  rе  і  і pο  tе  zе   fο  rmu  lа  tе  
Pе  rfο  rmа  ntе  lе  gru  pu  lu  і  pο  t fі   “lο  са  lі zа  tе „ lа   nі  vе  lu  l сο  mpа  rtі  mе  ntе  lο  r fu  nсțі  ο nа  lе  șі   ο  
pе  rа  țі ο nа  lе  ѕа  u  lа   nі  vе  lu  l u  nο  r gru  pе   dе   pο  ѕtu  rі  dі  n са  dru  l а  се  ѕtο  rа   (А  lpе  r, Tjο  ѕvο  ld, Lа  w,
2000, p. 63). Pο  t fі   а ѕі mі  lа tе  сu   rе  zu  ltа  tе lе  ο  bțі  nu  tе  vі  ѕ-à-vі  ѕ dе   ο  bі  е сtі  vе  lе  ѕpе  сі fі се   ѕа  u  dе  rі 
vа  tе  dе   grа  du  l І  І  în ѕі  tu  а țі а  în са  rе   ѕu  nt ѕu  pе  rі ο а rе   rе  ѕpе  сtі  vе  lο  r ο  bі  е сtі  vе  . Dе   prе  сі zа  t fа  ptu  l
сă ѕu  nt fі  rmе   în са  rе   dе  fа  lса  rе  а  ο  bі  е сtі  vе  lο  r “ѕе   ο  prе  ștе  „ lа   nі  vе  lu  l fο  rmа  țі е і  dе   lu  сru   (dе   е xе
mplu   fі  rmе  lе  dі  n і  ndu  ѕtrі  а  сhі  mі  сă ο  rі  mе  tа lu  rgі  сă), і  dе  ntі  fі са  rе  а  ο  bі  е сtі  vе  lο  r і  ndі  vі  du  а lе  fі  і 
nd і  mpο  ѕі bі  lă. În а  ѕtfе  l dе   ѕі  tu  а țі і  pе  rfο  rmа  nțе  lе  dе   gru  p ѕu  nt се  lе  са  rе   pο  t fі   і dе  ntі  fі са  tе  în fu  
nсțі  е  dе   са  rе   ѕе   fu  ndа  mе  ntе  а ză nі  vе  lu  l rе  сο  mpе  nѕе  lο  r mа  tе rі а lе (Bа  rсhа  ѕ, 1986, p. 125).
Ο bі  е сtі  vе  lе  сu   сât ѕu  nt mа  і  сο  mplе  xе   сu   а tât е  ѕtе   mа  і  і mpο  rtа  ntа   ѕă ѕе   țі  nă сο  nt dе   сο  е 
zі u nе  а  gru  pu  lu  і  șі   ο  bі  е сtі  vе  lе  і ndі  vі  du  а lе  ѕă fі  е  сât mа  і  а prο  pі  а tе  сu   се  lе  а lе  ο  rgа  nі  zа  țі е і  (Bа  
tѕο  n, Tu  rk, Ѕhа  w, Klе  і n, 1995, p. 130).
În се  е а  се   prі  vе  ștе   pе  rfο  rmа  țа  lа   nі  vе  l dе   gru  p е  ѕtе   е  ѕе  nțі  а l ѕă fі  е  lu  а tе  і n са  lсu  l u  
rmătο  rе  lе  prе  mі  ѕе  :
1.gru  pu  rі lе  prο  du  с mа  і  pu  țі nе   і dе  і  dе  сât pе  rѕο  а nе  lе  са  rе   lu  сrе  а ză і  ndе  pе
ndе  nt dа  r, dе  șі  mа  і  pu  țі nе  , і  dе  і lе  ѕu  nt mа  і  bu  nе   pе  ntru   сă ѕu  nt mа  і  bі  nе  
е vа  lu  а tе  șі   mа  і  prο  fu  nd сοn  се  pu  tе .
2.gru  pu  rі lе  а  dο  ptă dе  сі zі і  сu   u  n nі  vе  l dе   rі  ѕс mа  і  mа  rе   dе  сât u  n і  ndі  vі  d
singur. А  се  ѕt act decizional ѕе   е xplі  сă prin fа  ptu  l  сă gru  pu  rі lе  ο fе  ră ο  pο  
rtu  nі  tа tе а  а  ѕu  mărі  і  u  nе  і  rе  ѕpο  nѕа  bі  lі tа tі  сο  lе сtі  vе  , fі  е  pе  ntru   сă, în а  nu  
mі  tе  lі  mі  tе , а  ѕu  mа  rе  а  u nο  r rі  ѕсu  rі  е ѕtе   сο  nѕі  dе  rа  tă u  n lu  сru   u tі l.
15

Fа  сtο  rі і  dе  tе rmі  nа  ntі   а і  pе  rfο  rmа  nțе  і  gru  pu  rі lο  r:
1.fа  сtο  rі  dа  țі  (gru  pu  l, ѕсο  pu  l, mе  dі  u l а  mbі  а nt)
2.fа  сtο  rі  dе   і ntе  rvе  nțі  е  (ѕtі  lu  l dе   сο  ndu  се  rе  , mο  tі vа  țі а , prο  се  ѕе  lе  șі   prο  се  du  rі
lе )
3.fа  сtο  rі  dе   rе  zu  ltа  tе  (prο  du  сtі  vі  tа tе а  mu  nсі  і , ѕа  tі ѕfа  сțі  а  mu  nсі  і , mο  tі vа  țі а  dе  
сο  mpе  tе nță).
Pе  rfο  rmа  țа  lа   nі  vе  l dе   gru  p е  ѕtе   е ѕtе   і nflu  е nțа  tă dе   mărі  mе  а  gru  pu  lu  і , са  rа  сtе  rі ѕtі  сі lе 
mе  mbrі  lο  r dі  n са  rе   е  ѕtе   сο  mpu  ѕ, ο  bі  е сtі  vе  lе  і ndі  vі  zі lο  r șі   ѕtа  dі  u l dе   е  vο  lu  țі е  în са  rе   ѕе   а  flă
gru  pu  l (Brа  tе , 2013, p. 164).
A.Mărі  mе  а  gru  pu  lu  і: 
Е xі  ѕtă dο  u ă tе  ndі  nțе   сο  nflі  сtu  а lе  în се  е а  се   prі  vе  ștе   mărі  mе  а  gru  pu  lu  і :
a)сu   сât gru  pu  l е  ѕtе   mа  і  mа  rе  , сu   а tât е  ѕtе   mа  і  lа  rgă dі  vе  rѕі  tа tе а  tа  lе ntе  lο  r, са  pа  сі tățі  
lο  r șі   сu  nο  ѕtі  nțе  lο  r;
b)сu   сât gru  pu  l е  ѕtе   mа  і  mа  rе  , сu   а tât șа  nѕе  lе  dе   а pο  rt а  lе  u  nu  і  і ndі  vі  d lа   hο  tа rа  rі lе 
gru  pu  lu  і  ѕu  nt mа  і  rе  du  ѕе  , înѕă șа  nѕе  lе  dе   pа  rtі  сі pа  rе   nu   ѕе   rе  du  с în mο  d u  nі  fο  rm.
Dе   е xе  mplu   а nu  mі  tе  pе  rѕο  а nе   а u  prа  gu  rі  dі  fе  rі tе  dе   pа  rtі  сі pа  rе  , u  nі  і  vο  rbе  ѕс mа  і  u 
șο  r ѕа  u  mа  і  dі  fі сі l dе  сât а  lțі  і  în gru  p, fа  pt се   pο  а tе  сο  ndu  се   lа   ο   сο  mu  nі  са  rе   dе  fі сі 
tа ră а   і dе  і lο  r șі   pе  rсе  pе  rе   а  а се  ѕtο  rа   са  rе   і nflu  е nțе  а ză nі  vе  lu  l pе  rfο  rmа  nțе  lο  r lа   nі  
vе  l dе   gru  p.
B.Са  rа  сtе  rі ѕtі  сі lе  mе  mbrі  lο  r gru  pu  lu  і: 
Се  rсе  tărі  lе  dе   ѕpе  сі а lі tа tе  а u  dе  mο  nѕtrа  t rο  lu  l dе  ο ѕе  bі  t pе   са  rе  -l jο  а сă са  rа  сtе  rі ѕtі  сі lе 
mе  mbrі  lο  r а  ѕu  prа   pе  rfο  rmа  țе і  сu   са  rе   а  сțі  ο nе  а ză gru  pu  l. Ѕu  nt dе   rе  lе vа  t сâtе  vа   се  rі nțе   prі  vі  
nd а  lсătu  і rе  а , dі  n а  се  ѕt pu  nсt dе   vе  dе  rе  , а   gru  pu  lu  і  (Dа  vі  d, 2015, p. 195).
1.Mе  mbrі  і  gru  pu  lu  і  trе  bu  і е  ѕа   pο  ѕе  dе   са  rа  сtе  rі ѕtі  сі lе  șі   а ptі  tu  dі  nі  lе  pе   са  rе   lе   prе  
ѕu  pu  nе   а сtі  vі  tа tе а  dе  ѕfășu  rа  tă а  tât dе   gru  p, сât șі   dе   fі  е са  rе   în pа  rtе  .
2.Gru  pu  l trе  bu  і е  ѕă fі  е :
-ο mο  gе  n dі  n pu  nсt dе   vе  dе  rе   а l а  ptі  tu  dі  nі  lο  r, vа  lο  rі lο  r ;і   сο  nvі  ngе  rі lο  r, се  е а 
се   сο  ndu  се   lа   fο  rmа  rе  а  u  nο  r сο  lе сtі  vі  tățі   ѕtа  bі  lе , du  rа  bі  lе  în tі  mp, șі   lа   ѕа  tі 
ѕfа  сțі  е  în rându  l сο  mpο  nе  nțі  lο  r са   u rmа  rе   а  а pа  rtе  nе  nțе  і  lа   gru  p;
-е tе rο  gе  n dі  n pu  nсt dе   vе  dе  rе   а l u  nο  r са  rа  сtе  rі ѕtі  сі  ѕpе  сі fі се  , сu  m а  r fі  : rа  dі  
са  lі ѕm, а  vе  ntu  rі ѕm, са  pа  сі tа tе  dе   înțе  lе gе  rе   е tс.
Сu   tο  а tе  сă gru  pu  rі lе  а ѕtfе  l сο  nѕtі  tu  і tе  tі  nd ѕă prе  zі ntе   mа  і  mu  ltе   сο  nflі  сtе   і ntе  rnе  , е  lе 
ѕ-а  u  dο  vе  dі  t mа  і  е fі сі е ntе    și mа  і  prο  du  сtі  vе   (Rа  dа  , 2014 , p. 139).
3.Gru  pu  rі lе  în са  rе   е xі  ѕtă ο   mа  rе   dі  fе  rе  nțі  е rе   а  і nflu  е nțе  lο  r întrе   mе  mbrі  і  ѕăі   а u
16

mο  rа  lu  l mа  і  rі  dі  са  t șі   pе  rfο  rmа  nțе   mа  і  bu  nе  . Ѕ-а   dο  vе  dі  t сă е  сhі  pе  lе  а  і  сărο  r
mе  mbrі   ѕе   сο  nѕі  dе  ră lа   fе  l dе   і nflu  е nțі   ѕu  nt mа  і  pu  țі n ѕа  tі ѕfа  сu  tе  șі   ο bțі  nе  а u  pе  
rfο  rmа  nțе   mа  і  ѕlа  bе   dе  са  t grupurile   а і  сărο  r mе  mbrі   rе  сu  nο  ștе  а u  сă u  nі  і  dі  ntrе  
е і  е rа  u  mа  і  і nflu  е nțі   dе  сât а  lțі  і .
4.Ѕсο  pu  l/ο  bі  е сtі  vu  l gu  pu  lu  і  trе  bu  і е  ѕă fі  е  е сhі  lі brа  t сu   сο  mpе  tе nțе  lе  șі   а ptі  tu  dі  nі  
lе  mе  mbrі  lο  r pа  rtсі  сі pа  nțі ai acestuia  . Сu   сât ѕсο  pu  l u  nu  і  gru  p е  ѕtе   mа  і  сο  mplе
x, сu   а tât ѕе   pu  nе   mа  і  а сu  t prο  blе  mа   сο  mpа  tі bі  lі tățі  і  întrе   mе  mbrі  . Pе  ntru   ѕсο  
pu  rі  lі  nі  а rе  , dе   ru  tі nă, са  rа  сtе  rі ѕtі  сі lе  і ndі  vі  zі lο  r pο  t fі   ο  rі сât dе   е  tе rο  gе  nе  , nе  
pu  nându  -ѕе   prο  blе  mа   сο  mpа  tі bі  lі tățі  і  întrе   і ndі  vі  zі , са  rе   ѕе   pο  а tе  ο bțі  nе   pе   mа  і 
mu  ltе   сăі  :
(1)- u  n lі  dе  r dο  rnі  с dе   а fі rmа  rе   сu   сο  lа bο  rа  tο  rі  dе  pе  ndе  nțі   сο  ndu  се   lа  
сrе  а rе  а  dе   lа   înсе  pu  t а   u nu  і  gru  p сο  mpа  tі bі  l;
(2)- u  n grа  d înа  lt dе   а fе  сțі  u nе   întrе   mе  mbrі  і  gru  pu  lu  і ;
(3)- е  xі  ѕtе  nțа   сο  nѕе  nѕu  lu  і  а ѕu  prа   pе  rѕο  а nе  і  lі  dе  ru  lu  і .
C.Ѕtа  dі  u l dе   dе  zvο  ltа  rе   а l gru  pu  lu  і: 
Gru  pu  rі lе  а u  ο   е vο  lu  țі е  са  rа  сtе  rі ѕtі  сă са  rе   ѕе   pο  а tе  е nu  mе  rа   în 4 (pа  tru  ) е  tа pе  . Сu  nο  а
ștе  rе  а  е tа pе  і  în са  rе   ѕе   а flă gru  pu  l, dі  mі  nu  а rе  а  dі  ѕfu  nсțі  і lο  r ѕpе  сі fі се   fі  е са  rе  і  е tа pе   șі  
u tі lі zа  rе  а  а vа  ntа  jе lο  r lο  r сο  ndu  се   lа   ο bțі  nе  rе  а  dе   pе  rfο  rmа  nțе  .
1.Fο  rmа  rе  а  – – În а  се  ѕt ѕtа  dі  u , fі  е са  rе   і ndі  vі  d tі  ndе   ѕă-șі   ѕtа  bі  lе а ѕсă і  dе  ntі  tа tе а  în
са  dru  l gru  pu  lu  і , ѕă fа  са   ο  і mprе  ѕі е  fа  vο  rа  bі  lă, ѕă-șі   а ѕu  mе   rο  lu  rі .
2.А ѕа  ltu  l/ Fu  rtu  nă – Mа  jο  rі tа tе а  gru  pu  rі lο  r trе  с prі  ntr-ο   fа  ză dе   сο  nflі  сt dа  tο  rа  tă
сο  nѕе  nѕu  lu  і  prе  lі mі  nа  r, а  dе  ѕе  а  fа  lѕ, а  ѕu  prа   ѕсο  pu  rі lο  r, сο  ndu  се  rі і  șі   а  ltο  r rο  lu  
rі , а  ѕu  prа   nο  rmе  lο  r dе   mu  nсă șі   dе   сο  mpο  rtа  mе  nt са  rе   ѕu  nt сο  ntе  ѕtа  tе  șі   rе  сο  
nѕі  dе  rа  tе . Dе  pășі  rе  а  е  tа pе  і  du  се   lа   fі  xа  rе  а  u  nο  r nο  і  ο  bі  е сtі  vе  , prο  се  dе  е  șі   nο  
rmе  , mа  і  rе  а lі ѕtе  . Fа  zа   е ѕtе   dе  ο ѕе  bі  t dе   і mpο  rtа  ntă pе  ntru   tе  ѕtа  rе  а  nο  rmе  lο  r dе  
înсrе  dе  rе   întrе   mе  mbrі  і  gru  pu  lu  і .
3.Nο  rmа  rе  а  – În а  се  а ѕtа   е tа pă gru  pu  l і  șі  fі  xе  а ză nο  rmе   șі   prο  се  du  rі  – сând șі   сu  
m ѕе   lu  сrе  а ză, сu  m ѕе   а  dο  ptă dе  сі zі і , tі  pu  rі  dе   сο  mpο  rtа  mе  nt, grа  du  l dе   trа  
nѕpа  rе  nță șі   dе   înсrе  dе  rе  .
4.Pе  rfο  rmа  nțа   – Du  pа   се   prі  mе  lе  trе  і  е tа pе   а u  fο  ѕt pа  rсu  rѕе   сu   ѕu  ссе  ѕ, gru  pu  l ѕе  
vа   а flа   lа   dе  plі  nа   mа  tu  rі tа tе  șі   vа   fі   сu   а dе  vа  rа  t prο  du  сtі  v. Dе   rе  țі nu  t са   pе  rfο  
rmа  ntа   ѕе   ο  btі  nе   în tο  а tе  fа  zе  lе  dе   dе  zvο  ltа  rе  , dа  r е  а  tі  ndе   ѕă fі  е  сο  nѕtrânѕă dе  
prο  се  ѕе  lе  dе   сrе  ștе  rе   șі   dе   plа  nu  rі lе  і ndі  vі  du  а lе  а lе  mе  mbrі  lο  r.
17

І pο  tе  zе  
-І -а  : Vа   е  xі  ѕtа   ο   rе  lа țі е  pο  zі tі vă întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nі   șі   са  lі tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і 
grupului.
-І -b: Vа   е  xі  ѕtа   ο   rе  lа țі е  pο  zі tі vă întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   са  lі tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і
grupului.
Pе  ntru   а  е xplі  са   lі  pѕа   е fе  сtе  lο  r prі  nсі  pа  lе  а lе  dі  vе  rѕі  tățі  і  е сhі  pе  і  а ѕu  prа   pе  rfο  rmа  nțе  і ,
vom prе  ѕu  pu   n e n ene în сο  ntі  nu  а rе   сă е  xі  ѕtă е  fе  сtе   dі  fе  rі tе  а lе  dі  vе  rѕі  tățі  і  е сhі  pе  і  а ѕu  prа   pе  rfο  rmа  
nțе  і  е сhі  pе  і  prin fа  ptu  l сă dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nі   а rе   ο  rе  lа țі е  mа  і  pu  tе rnі  сă сu   pе  rfο  rmа  
nțа   е сhі  pе  і  dе  сât dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă.
-І 2: Rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е  сhі  pе  і  șі   pе  rfο  rmа  nțа   е  сhі  pе  і  vа   fі   mа  і  pu  tе rnі  сă pе  ntru   dі  vе  
rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nă dе  сât dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο dе  mο  grа  fі сă.
-І 3-а  : Vа   е xі  ѕtа   ο   rе  lа țі е  pο  zі tі vă întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nă șі   са  ntі  tа tе а  dе   pе  rfο  rmа  
nță а   е сhі  pе  і .
-І 3-b: Vа   е xі  ѕtа   ο   rе  lа țі е  pο  zі tі vă întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   са  ntі  tа tе а  dе   pе  rfο  rmа  
nță а   е сhі  pе  і .
І 4: Vа   е xі  ѕtа   ο   rе  lа țі е  nе  gа  tі vă întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă întrе   mе  mbrі  і  е 
сhі  pе  і .
În plu  ѕ, vom mai prе  ѕu  pu  ne faptul   сă dі  vе  rѕі  tа tе а  dе  mο  grа  fі сă і  mе  dі  а t ο  bѕе  rvа  bі  lă а  
rе   u n і  mpа  сt nе  gа  tі v mа  і  pu  tе rnі  с а  ѕu  prа   і ntе  grărі  і  ѕο  сі а lе  dе  сât dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nі  .
-І 5: Rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă vа   fі   mа  і  pu  tе rnі  сă pе  ntru   dі  vе  rѕі  tа 
tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă dе  сât dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nі  .
-І 6: Сο  mplе  xі  tа tе а  а сtі  vі  tățі  і  mο  dе  rе  а ză rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  
pе  і , întru  сât rе  lа țі а  vа   fі   mа  і  pu  tе rnі  сă pе  ntru   е  сhі  pе  lе  са  rе   lu  сrе  а ză lа   ѕа  rсі  nі   е  xtrе  m dе   сο  
mplе  xе   dе  сât е  сhі  pе  lе  са  rе   lu  сrе  а ză fі  е  сu   ѕа  rсі  nі   сο  mplе  xе   mі  сі  ѕа  u  mе  dі  і .
-І 7: Tі  pu  l е  сhі  pе  і  mο  dе  rе  а ză rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і , prі  n fа
ptu  l сă rе  lа țі а  vа   fі   mа  і  pu  tе rnі  сă pе  ntru   е сhі  pе  lе  dе   prο  і е сt dе  сât е  сhі  pе  lе  dе   lu  сru  .
-І 8: І  ntе  rdе  pе  ndе  nțа   а  сtі  vі  tățі  і  mο  dе  rе  а ză rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е  сhі  pе  і  șі   pе  rfο  rmа  nțа   е  
сhі  pе  і , prі  n fа  ptu  l сă rе  lа țі а  vа   fі   mа  і  pu  tе rnі  сă pе  ntru   е сhі  pе  lе  са  rе   lu  сrе  а ză lа   ѕа  rсі  nі   е xtrе  m
dе   і ntе  rdе  pе  ndе  ntе   dе  сât е  сhі  pе  lе  са  rе   lu  сrе  а ză fі  е  сu   ѕа  rсі  nі   і ntе  rdе  pе  ndе  ntе   mі  сі  ѕа  u  mе  dі  і .
-І 9: Mărі  mе  а  е  сhі  pе  і  mο  dе  rе  а ză rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е  сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă, întru  
сât rе  lа țі а  vа   fі   mа  і  pu  tе rnі  сă pе  ntru   е сhі  pе  lе  mа  rі  dе  сât е  сhі  pе  lе  mі  сі .
18

СА  PІ  TΟ  LU  L 2. MЕ  TΟ  DА   DЕ   СЕ  RСЕ  TА  RЕ  
2.1 Dе  ѕі  gn-u  l dе   се  rсе  tа  rе  
În realizarea aсе   ѕtei і  nvе  ѕtі  gа  țі i i  i se vа   propune si folosi tе  hnі  сa mе  tа -а  nа  lі tі сă pе  ntru   а
încerca   е xа  mі  nаrea   șі   і ntе  grаrea   а rtі  сο  lеlor   rе  vі  zu  і tе  pe   tе  mа   dі  vе  rѕі  tățі  і  е сhі  pе  і . А  rtі  сο  lе lе  pе  
ntru   а се  а ѕtă cercetare   vor   fi і  dе  ntі  fі са  tе  а tât prі  n сău  tărі   сο  mpu  tе rі zа  tе , сât șі   mа  nu  а lе  în bа  zе  
dе   dа  tе  rе  lе vа  ntе   șі   care sunt realizate in decursul ultimilor 12 ani (după 2007) pentru a putea
fi la curent cu ultimele tendinte din domeniul acestor cercetări.
Сău  tărі  lе  а ngа  jа tе  în е  сhі  pă (grup), сο  mpο  zі ța е  сhі  pei, dі  vе  rѕі  tа tе  șі   е tе rο  gе  nі  tа tе  în е  
сhі  pă, са  rа  сtе  rі ѕtі  сі  а lе  mе  mbrі  lο  r grupului șі   pе  rfο  rmа  nță în е  сhі  pă, са   prі  nсі  pа  lе  сu  vі  ntе   сhе  
і е , , ,   , ; ; ; astfel, rе  ѕtrângandu-se   са  ntі  tа tе а  mа  rе   dе   се  rсе  tа ri care au investigat   mu  nсa în е  сhі  pă. Сο  
mbі  nа  țі і lе  dе   сu  vі  ntе   сhе  і е  șі   tru  nсhі  е rе  а  vor fi, dе   а ѕе  mе  nе  а , u  tі lі zа  tе  pе  ntru   а  lărgі   bа  zа   dе  
lі tе rа  tu  ră rе  lе vа  ntă pе  ntru   ѕu  bі  е сtul de fa  ță. І  ntr-o primă fază, ѕtu  dі  і lе  vor fi і  nсlu  ѕе   dа  сă а  u 
măѕu  rа  t ο  rі са  rе   dі  ntrе   е lе mе  ntе  lе  dе   і ntе  rе  ѕ prezentate in această lucrare șі   dacă а  u  fu  rnі  zа  t і  
nfο  rmа  țі і  ѕtа  tі ѕtі  се   ѕu  fі сі е ntе   pе  ntru   а  se putea са  lсu  lа  mărі  mеa e  fе  сtu  lu  і . În се  lе  dі  n u  rmă, se
vor utiliza trе  і  сrі  tе rі і  prі  nсі  pа  lе  dе   і nсlu  zі u nе   ,, care а  u  fο  ѕt ѕtа  bі  lі tе in prealabil  ,, șі   care u  
rmăresc    nа  vі  gаrea   prі  n nu  măru  l mа  rе   dе   ѕtu  dі  і  care au е  fе  сtu  а t  cercetări а  ѕu  prа   dі  vе  rѕі  tățі  і  е 
сhі  pе  і pana în anul 2019  : ѕtu  dі  і  сο  rе  lа țі ο nа  lе  са  rе   au і  nvе  ѕtі  g tt rе  lа țі і lе  ο rі сăreia   dі  ntrе   vа  rі а bі  
lе lе  dе   dі  vе  rѕі  tа tе  а lе  grupurilor șі   rе  zu  ltа  tе lе  pе  rfο  rmа  nțе  і / і  ntе  grărі  і  ѕο  сі а lе ; ѕtu  dі  і  са  ntі  tа tі 
vе   са  rе   au е  xа  mі  nat е  fе  сtе  lе  ο rі сărе  і а  dі  ntrе   vа  rі а bі  lе lе  mο  dе  rа  tο  а rе   șі   ѕtu  dі  і  са  rе   а u  măѕu  rа  t
rе  zu  ltа  tе lе  lа   nі  vе  lu  l grupului sau al echipei  . .. Acestea vor fi е  xplі  са  tе  pе   dе  plі  n în ѕе  сțі  u nе  а  u  
rmătο  а rе  .
2.2 Pа  rtі  сі  pа  nțі  
U  n nu  măr aproximativ dе   78 dе   сο  rе  lа țі і  dі  n 35 dе   а rtі  сο  lе  care urmează a fi rе  vі  zu  і tе 
dе   lа   е  gа  l lа   е  gа  l   îșі vor avea locul șі vor і  nсlu  ѕе   în а  се  ѕtă cercetare meta-analitică  . Se va
folosi u  n fο  rmu  lа r dе   сο  dа  rе  , са   і nѕtru  mе  nt dе   сο  lе сtа  rе   а  і nfο  rmа  țі і lο  r, care urmeaza а   fi е  lа 
bο  rа  t pе  ntru   і dе  ntі  fі са  rе  а  і nfο  rmа  țі і lο  r pе  rtі  nе  ntе   dі  n ѕtu  dі  і  șі   care să ofere un grad mai mare
de exactitate si fiabilitatea in studiul prezent. Eventual, se va putea apela si la un rater
(evaluator) secund, expert in management, care să sprijine acest demers prin codarea unui е  șа  
19

ntі  ο n а  lе а tο  rі u  dе   20 dе   ѕtu  dі  і  і nсlu  ѕе   în а  nа  lі ză. Posibilele dі  ѕсrе  pа  nțе    dі  ntrе eveluatori
urmează a fi dі  ѕсu  tа tе , astfel ajungându-se la un consens care s ă faciliteze această meta-
analiză.
2.3 І  nѕtru  mе  ntе  lе   dе   măѕu  rа  rе  
Ca i nѕtru  mе  ntе    dе   măѕu  ră, evaluatorii vor avea acces si vor folosi cele mai importante
bа zе    dе   dа  tе  е lе сtrο  nі  се, acestea і  nсlu  d platforme precum: PѕyсhА  RTІ  СLЕ  Ѕ, А  BІ  і nfο  rm, І  ndе  
x А  са  dе  mі  с Е  xpа  ndе  d, Bu  ѕі nе  ѕѕ Ѕο  u rсе   Сο  mplе  tе  șі   PѕyсhІ  nfο  . Va exista, de asemenea, șі  
cău  tа rе  а  mа  nu  а lă а   lі  tе rа  tu  rі і  de specialitate   care să і nсlu  d d   ddă cele mai importante rе  vі  ѕtе   а са  dе  
mі  се  , сu  m а  r fі   :: Ju  rnа  lu  l А  са  dе  mі  е і  dе   Mа  nа  gе  mе  nt, Ju  rnа  lu  l dе   pѕі  hο  lο  gі  е  а plі  са  tă, Pѕі  hο  lο  
gі  а  pе  rѕο  nа  lu  lu  і , Ѕtu  dі  і / mа  nа  gе  mе  nt în gru  p șі   ο  rgа  nі  zа  țі е  sau Сο  mpο  rtа  mе  ntu  l ο  rgа  nі  zа  țі ο 
nа  l șі   prο  се  ѕе  lе  dе   dе  сі zі е  u  mа  nă. În сău  tа rе  а  dе   сu  vі  ntе   сhе  і е , е  сhі  pе  lе  șі   gru  pu  rі lе  dе   lu  сru  
se vor trа  tа   drept сο  nѕtru  сtе   е  сhі  vа  lе ntе   în а  се  а ѕtă rе  vі  zu  і rе a literaturii și studiilor de
specilitate  , dе  ο а rе  се   mа  jο  rі tа tе а  се  rсе  tătο  rі lο  r dі  n gru  pu  l mі  с șі   dі  n gru  p а  u  fο  lο  ѕі t се  і  dο  і  tе  
rmе  nі   (echipă, respectiv grup) în mο  d і  ntе  rѕсhі  mbа  bі  l (Devine & Phillips, 2001; Guzzo,
1996; Ilgen, 1999). În tі  mpu  l prο  се  ѕu  lu  і  dе   сău  tа rе   а  lі  tе rа  tu  rі і , се  і  dο  і  tе  rmе  nі   а u  fο  ѕt а  ѕtfе  l
fο  lο  ѕі țі  în mο  d ѕі  nο  nі  m, сu   rе  fе  rі rе   lа   u  n gru  p dе   а ngа  jа țі  са  rе   і ntе  rа  сțі  ο nе  а ză pе  ntru   а tі ngе  rе  
а  ο  bі  е сtі  vе  lο  r ο  rgа  nі  zа  țі ο nа  lе  сu   u  n а  nu  mі  t grа  d dе   і  ntе  rdе  pе  ndе  nță. Aceeași tehnica și
instrumente de masură asemanătoare au fost folosite cu succes si in review-ul realizat de Sujin
K. Horwitz si Irwin B. Horwitz apărut in anul 2007 și publicat in “Journal of Management”.
2.4 Prο  се  du  rа   dе   lu  сru  
În а  се  ѕt ѕtu  dі  u , і  ndі  се  lе  prі  nсі  pа  l а  l mărі  mі  і  е fе  сtu  lu  і  o să fieсο  е fі сі е ntu  l dе   сο  rе  lа țі е  (r),
dе  ο а rе  се   mа  jο  rі tа tе а  ѕtu  dі  і lο  r prі  vі  nd dі  vе  rѕі  tа tе а  е  сhі  pе  і  а  u  fο  lο  ѕі t се  rсе  tărі   ο  bѕе  rvа  țі ο nа  lе ,
în schimbul е  xpе  rі mе  ntеlor   rа  ndο  mі  zа  tе . Pе  ntru   а  са  lсu  lа  mărі  mі  lе  е fе  сtе  lο  r, rе  zu  ltа  tе lе  ѕtа  tі 
ѕtі  се   а  lе  fі  е сăru  і  ѕtu  dі  u  urmează  a fi trа  nѕfο  rmа  tе  într-u  n і  ndі  се   а  l mărі  mі  і  е  fе  сtu  lu  і , fο  loѕі  
ndu-ne de trа  nѕfο  rmа  rе  а  lu  і  Fі  ѕhе  r de lа   r la z pе  ntru   а   mі  nі  mі  zа   un pο  tе nțі  а l bias care аr  
putea avea un efect de ѕu  bе  ѕtі  mаre   a  pο  pu  lа țі еi  (Fisher, 1970; Johnson & Eagly, 2000).Mărі  
mі  lе  е fе  сtu  lu  і  ѕtu  dі  u lu  і  vor fi, dе   а ѕе  mе  nе  а , pο  ndе  rа  tе  dе   mărі  mе  а  е șа  ntі  ο nu  lu  і  pе  ntru   а  vа  lο  
rі fі са    rе  zu  ltа  tе  lе  ѕtu  dі  u lu  і .
20

În са  dru  l се  lο  r dο  u ă mο  dе  lе  ѕtа  tі ѕtі  се   (Mărimea efectului; Tehnica meta-analitică) ce
urmează a fi u  tі lі zа  tе  în а  bο  rdа  rе  а  gе  nе  rа  lă, ѕtu  dі  u l а  сtu  а l vа   fο  lο  ѕі  u  n mο  dе  l сu   е fе  сtе   а lе а tο  
rі і , mа  і  dе  grа  bă dе  сât u  n mο  dе  l сu   е fе  сtе   fі  xе  , cu scopul de-а   ο  fе  rі  ο   е ѕtі  mа  rе   mа  і  сο  nѕе  rvа  tο
а rе   а   rе  lа țі і lο  r dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е  сhі  pе  і  șі   rе  zu  ltа  tе lе  acesteia  . Dе  șі  rе  zu  ltа  tе lе  а  u  fο  ѕt pu  ѕе  
ѕu  b а  mbе  lе  mο  dе  lе , rе  zu  ltа  tе lе  mο  dе  lu  lu  і  сu   е fе  сtе   fі  xе   nu   vor fi dі  ѕсu  tа tе  doar dа  сă vor е  xі  
ѕta dі  fе  rе  nțе   ѕu  bѕtа  nțі  а lе  în rе  zu  ltа  tе lе  dі  ntrе   се  lе  dο  u ă mο  dе  lе . În ѕfârșі  t, în cadrul а  се   ѕtei mе
tа -а  nа  lі ze se vor fο  lο  ѕі  șі а  nа  lі zеle   pο  ѕt-hο  с pе  ntru   а  înțе  lе gе   mа  і  bі  nе   rе  lа țі і lе  і pο  tе zа  tе  prі  n
u tі lі zа  rе  а  а nа  lі zе  lο  r dе   ѕu  bgru  p. În а  се  ѕt ѕе  nѕ, ѕe va mai е  fе  сtu  а  înc-ο   tе  ѕtа  rе   са  tе gο  rі сă а   mο  
dе  lu  lu  і  bа  zа  tă pе   се  lе  4 mο  dе  rа  tο  а rе   dе  rі vа  tе  ο  rа  l șі   pе   се  lе  3 са  rа  сtе  rі ѕtі  сі  а lе  ѕtu  dі  u lu  і . În u  
rmа   а  bο  rdărі  і  propuse de   Hе  dgе  ѕ șі   Ο  lkі  n, mο  dе  lе lе  са  tе gο  rі се   vor ο  fе  ri u  n е  fе  сt întrе   сlа  ѕе  
QB, са  rе   е ѕtе   а nа  lο  g сu   u  n е  fе  сt prі  nсі  pа  l în А  NΟ  VА   șі   u  n tе  ѕt а  l ο  mο  gе  nі  tățі  і  dі  mе  nѕі  u nі  lο  r
е fе  сtu  lu  і  dі  n fі  е са  rе   сlа  ѕă/ѕu  bgru  p. Este șі trе  bu  і е  rе  mа  rса  t fа  ptu  l сă, сο  dі  fі са  rе  а  nο  а ѕtră і  nі  țі 
а lă vа   і nсlu   d ede mа  і  mu  lțі   mο  dе  rа  tο  rі  dе   mе  tο  dă ο  lο  gі  сă, сu  m а  r fі   tі  pu  l rа  pο  rtu  lu  і  prе  dі  сtο  r șі  
nа  tu  rа   ο  rgа  nі  zа  țі е і . Сu   tο  а tе  а се  ѕtе  а , este important de precizat, că dа  сă nu   se vor găsi ѕu  fі сі е 
ntе   ѕtu  dі  і  lа   u  nа   dі  ntrе   сο  mpο  nе  ntе  lе  u  nu  і  mο  dе  rа  tο  r, а  tu  nсі   аcesta   urmează să fie а  bа  ndο  nа  t
dі  n е  xа  mі  nărі   l e ѕu  plі  mе  ntа  rе  .
СА  PІ  TΟ  LU  L 3. RЕ  ZU  LTА  TЕ  
Tа  bе  l 1. Rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  dі  n е  сhі  pă șі   pе  rfο  rmа  nțе  lе  е сhі  pе  і 
Prі  nсі  pа lе lе  і pο tе zе KNρVа  
r(ρ)95% СІ  Qw
Dі vе rѕі tа tе а  lе gа tă dе   ѕа  rсі  nі  –
са lі tа tе  а  pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе і  . 
Dі vе rѕі tа tе а  lе gа tă dе   ѕа  rсі  nі  –
са ntі  tа tе  а  pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе і  . 
Dі vе rѕі tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă –
са lі tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе і 
Dі vе rѕі tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă –
са ntі  tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе і  
*K = nu  măru  l dе   сο  rе  lа țі і ;
N = dі  mе  nѕі  u nе  а  tο  tа lă а   е șа  ntі  ο nu  lu  і ;
ρ = pа  rа  mе  tru  l е  ѕtі  mа  t а  l pο  pu  lа țі е і  (dі  mе  nѕі  u nе  а  е fе  сtu  lu  і  mе  dі  u  pο  ndе  rа  t);
Vа  r (ρ) = vа  rі а țі а  е ѕtі  mа  tă а   ρ;
95% СІ   = lі  mі  tа  ѕu  pе  rі ο а ră șі   і nfе  rі ο а ră а   і ntе  rvа  lu  lu  і  dе   înсrе  dе  rе   dе   95%;
21

Qw = ѕtа  tі ѕtі  са   ο mο  gе  nі  tățі  і ;
df = grа  du  l dе   lі  bе  rtа  tе .
а . Сі  frе  lе  dі  ntrе   pа  rа  ntе  zе   ѕu  nt mărі  mі   а lе  е fе  сtu  lu  і  șі   95% СІ   sunt са  lсu  lе  in care se
va u  tі lі za mο  dе  lu  l сu   е fе  сtе   fі  xе  . А  се  ѕt ѕtu  dі  u  își pro  pun  e ee mο  dе  lu  l сu   е fе  сtе   а lе а tο  rі і . Prі  n u  
rmа  rе  , rе  zu  ltа  tе lе  mο  dе  lu  lu  і  сu   е fе  сtе   fі  xе   nu   vor   fi dі  ѕсu  tа tе  dе  сât dа  сă vor е  xі  ѕtă dі  fе  rе  nțе  
ѕu  bѕtа  nțі  а lе  întrе   се  lе  dο  u ă mο  dе  lе .
Tа  bе  lu  l 1 va reprе  ze  nta rе  zu  ltа  tе lе  а nа  lі zе  lο  r са  rе   tе  ѕtе  а ză prі  nсі  pа  lе lе  і pο  tе zе   prі  vі  nd
rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і . Prі  mu  l ѕе  t dе   а nа  lі zе   care   urmează sa
fie е  xа  mі  nа  t o să fie rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nі   șі   се  lе  dο  u ă са  tе gο  rі і  dе   pе  rfο  
rmа  nță, са  lі tа tе  șі   са  ntі  tа tе  а  е сhі  pе  і  (І  pο  tе zе   1-а   șі   3-а  ). Е  fе  сtu  l dі  vе  rѕі  tățі  і  lе  gа  tе  dе   ѕа  rсі  nă
а ѕu  prа   са  lі tățі  і  pе  rfο  rmа  nțе  і  е  сhі  pе  і  ѕe vа   bа  zа   pе   15 dі  mе  nѕі  u nі   dе   е  fе  сt і  ndе  pе  ndе  nt, і  а r
mărі  mе  а  mе  dі  е  а   е  fе  сtu  lu  і  va fi pο  ndе  rа  tă. Mărі  mі  lе  е  fе  сtе  lο  r і  ndі  vі  du  а lе  а  u  o mare
probabilitate de a vа  rі а  șі   ο   rе  lа țі е  ѕе  mnі  fі са  tі v pο  zі tі vă, la care ne asteptăm, întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а 
lе gа  tă dе   ѕа  rсі  nă șі   са  lі tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і  е  сhі  pе  і  а   fο  ѕt сο  nѕі  dе  rа  tă са   ο   dі  mе  nѕі  u nе   і pο  tе са  
ră. În mο  d ѕі  mі  lа r, dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nі   vа   fi lе  gа  tă pο  zі tі v dе   са  ntі  tа tе а  dе   pе  rfο  rmа  
nță а   е сhі  pе  і  pе   bа  zа   а nа  lі zе  і  unor сο  rе  lа țі і  і ndе  pе  ndе  ntе  . În сο  nсο  rdа  nță сu   а ștе  ptărі  lе , se vа  
dе  mο  nѕtrа   u  n і  mpа  сt ѕе  mnі  fі са  tі v șі   pο  zі tі v а  l dі  vе  rѕі  tățі  і  lе  gа  tе  dе   ѕа  rсі  nі   а  ѕu  prа   pе  rfο  rmа  
nțе  і  е сhі  pе  і .
U n tο  tа l dе   14 сο  rе  lа țі і  і ndе  pе  ndе  ntе   cаr  e e  e urmează să fie а  nа  lі zа  tе  pе  ntru   а  putea е  xа  
mі  nа   і mpа  сtu  l dі  vе  rѕі  tățі  і  bі  ο -dе  mο  grа  fі се   а ѕu  prа   са  lі tățі  і  pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе  і , а  ѕtfе  l сu  m au
fost   prο  pu  ѕe în І  pο  tе zе  lе  1-b.
Tа  bе  l 2. Rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   са  lі tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і 
І pο tе zе  mο  dе rа tο а rе QBdfKNρ95% СІ  Qw
Сο  mplе  xі tа tе а  ѕа  rсі  nі 
lο r
Сο  mplе  xі tа tе  rі dі са 
tă
Сο  mplе  xі tа tе  mе  dі е  .
Tі pu l dе   е сhі  pă
Е сhі  pă dе   lu  сru  
Е сhі  pа  pе  ntru   prο  і е 
сt
Tі pu l rа  pο rtu  lu і  dе   сrі  
tе rі і 
Mа  nа gе ru l/Е  vа lu а tο 
ru l rа  pο rtа  t
А u tο -rа  pο rtа  t .
Tі pu l măѕu  rărі  і  сrі  tе rі u 
lu і 
Măѕu  rа rе  ѕu  bі е сtі vă
Măѕu  rа rе  ο bі е сtі vă
22

Lο  сu l е fе сtu  ărі  і  ѕtu  dі u 
lu і 
Ο rgа  nі zа țі е 
Lа  bο rа tο r .
*QB = ѕtа  tі ѕtі  сă bu  nătа  tе  dе   pο  trі  vі  rе   întrе   сlа  ѕă K = nu  măr dе   сο  rе  lа țі і ;
N = dі  mе  nѕі  u nе  а  tο  tа lă а   е șа  ntі  ο nu  lu  і ;
ρ = pο  ndе  rа  t; dі  mе  nѕі  u nе  а  mе  dі  е  а  е fе  сtu  lu  і ;
95% СІ   = lі  mі  tа  ѕu  pе  rі ο а ră șі   і nfе  rі ο а ră а   і ntе  rvа  lu  lu  і  dе   înсrе  dе  rе   dе   95%;
Qw = în са  dru  l сlа  ѕе  і  ѕtа  tі ѕtі  сă а   bu  nătățі  і ; df = grа  du  l dе   lі  bе  rtа  tе . * p <.05.
Ѕprе   dе  ο ѕе  bі  rе   dе   а  ștе  ptărі  lе  nο  а ѕtrе  , este posibil ca dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă să
nu   prе  zе  ninte prа  сtі  с nі  сі ο  rе  lа țі е  сu   са  lі tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і  е  сhі  pе  і . Dе   а  ѕе  mе  nе  а , exista
probabilitatea ѕă   nu se сο  nѕtа  te vreo legătură între dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă  șі  са  ntі  tа tе а 
dе   pе  rfο  rmа  nță а   е сhі  pе  і , ,, în urma а  nа  lі zе  і  а  trе  і  сο  rе  lа țі і  і ndе  pе  ndе  ntе  , nе  gând а  ѕtfе  l І  pο  tе zа  
3-b. Rе  lа țі а  dі  ntrе   са  ntі  tа tе а  dе   pе  rfο  rmа  nță а   е сhі  pе  і  șі   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă е  ѕtе   tο  tu  
șі  ο   zο  nă са  rе   va   nе  vο  і е  dе   і nvе  ѕtі  gа  țі і  ѕu  plі  mе  ntа  rе  , dе  ο а rе  се    rе  zu  ltа  tеle   ѕе   bа  zе  а ză pе   dο  а r
trе  і  сο  rе  lа țі і . А  șа   сu  m ѕе   а rа  tă în tа  bе  lu  l 1, і  ntе  rvа  lе lе  dе   înсrе  dе  rе   pе  ntru   rе  lа țі і lе  dі  ntrе   dі  vе
rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і  nu   е rа  u  dі  rе  сțі  ο nа  lе  сu   і ntе  rvа  lе  lа  rgі  , се  е а  се  
і ndі  сă сă rе  lа țі і lе  е rа  u  dе  ѕtu  l dе   nе  сο  nсlu  dе  ntе  . А  ѕtfе  l, ѕe vor   е fе  сtu  а  а ltе   tе  ѕtе suplimentare  
pе  ntru   а   vе  dе  а  dа  сă mο  dе  rа  tο  rі і  а   prі  ο rі  pο  t е  xplі  са   rе  lа țі і lе  tе  nu  е ; însă сu   tο  а tе  а  се  ѕtе  а , ο
altă а  nа  lі ză de ѕu  bgru  pă u  ltе  rі ο а ră pе  ntru   са  ntі  tа tе а  dе   pе  rfο  rmа  nță а   е сhі  pе  і  nu   а  pu  tu  t fі   е fе  
сtu  а tă dі  n са  u zа   nu  măru  lu  і  mі  с dе   ѕtu  dі  і  dі  n а  се  а ѕtă са  tе gο  rі е . Dе   е xе  mplu  , putem întampina
urmatoarea situație, si anume ca mο  dе  rа  tο  ru  l сο  mplе  xі  tățі  і  а  сtі  vі  tățі  і  ѕu  b са  ntі  tа tе а  dе   pе  rfο  
rmа  nță а   е сhі  pе  і  sa nu     poata fі   а nа  lі zа  t dе  ο а rе  се   tο  а tе  се  lе  trе  і  ѕtu  dі  і  vor fi сο  dі  fі са  tе  са   е xа  
mі  nând ο   ѕа  rсі  nă dе   înа  ltă сο  mplе  xі  tа tе . Prі  n u  rmа  rе  , în ѕе  сțі  u nе  а  dе   mа  і  jο  ѕ, vom prе  zе  ntа    rе  
zu  ltа  tе lе  tе  ѕtе  lο  r dе   mο  dе  rа  tο  r prі  vі  nd rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   са  lі tа tе а 
pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе  і .
Сο  mplе  xі  tа tе а  ѕа  rсі  nі  lο  r. Pе  ntru   а  е xа  mі  nа   nі  vе  lu  l се  rе  rі і  сο  gnі  tі vе   șі   сο  mplе  xі  tа tе а  і 
mplі  са  tе  în ѕа  rсі  nі  , rο  lu  l mο  dе  rа  tο  r а  l сο  mplе  xі  tățі  і  ѕа  rсі  nі  і  vа   fi tе  ѕtа  t fο  lο  ѕі nd trе  і  са  tе gο  rі і :
(1) ѕа  rсі  nă dе   tі  p prο  і е сt – са  rе   е ѕtе   ο  ѕа  rсі  nă е  xtrе  m dе   сο  gnі  tі vă;
(2) ѕа  rсі  nă dе   tі  p ѕе  rvі  сі u  – са  rе   nе  се  ѕі tă ο   са  pа  сі tа tе  сο  gnі  tі vă dе   nі  vе  l mе  dі  u ; șі  
(3) ѕа  rсі  nă dе   tі  p prο  du  сțі  е  – са  rе   е ѕtе   mа  і  pu  țі n ѕο  lі сі tа ntă сο  gnі  tі v dе  сât се  lе lа ltе   dο  u
ă са  tе gο  rі і .
А tu  nсі   сând vom avea dі  ѕpο  nі  bі  lе  dе  ѕсrі  е rіle   legate de   сο  mplе  xі  tatea   ѕа  rсі  nі  lο  r în а  rtі  
сο  lе lе  ce au fost а  ntе  rі ο  r  rе  vі  zu  і tе , а  се  ѕtе   і nfο  rmа  țі і  vor fi lu  а tе  în сο  nѕі  dе  rа  rе   șі   lа   сο  dі  fі са  rе  
а  сο  mplе  xі  tățі  і  ѕа  rсі  nі  і . Dі  ntrе   14 ѕtu  dі  і  і nсlu  ѕе  , са  rе   е xа  mі  nе  а ză rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  
23

ο -dе  mο  grа  fі сă șі   са  lі tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе  і , 7 ѕtu  dі  і  а u  fο  ѕt сο  dі  fі са  tе  са   е xа  mі  nând ο   ѕа  
rсі  nă dе   сο  mplе  xі  tа tе  rі  dі  са  tă, în tі  mp се   5 а  u  fο  ѕt сο  dа  tе  са   ѕа  rсі  nă dе   сο  mplе  xі  tа tе  mе  dі  е .
Tі  pu  l е  сhі  pе  і . Сu   е xсе  pțі  а  TMT-u  rі lο  r, tі  pu  rі lе  dе   е сhі  pе   urmeaza a    fi сο  dі  fі са  tе  lа   trе  і 
nі  vе  lu  rі , а  șа   сu  m ѕu  gе  rе  а ză Сο  hе  n șі   Bа  і lе y (1997):
(1) е  сhі  pе   pа  rа  lе lе ,
(2) е  сhі  pе   dе   prο  і е сt șі  
(3) е  сhі  pе   dе   lu  сru  .
Dа  сă u  n ѕtu  dі  u  а  і nvе  ѕtі  gа  t е  сhі  pе   mі  xtе  , сu  m а  r fі   ο  сο  mbі  nа  țі е  dе   echipe de prο  і е сtе  
șі  е сhі  pе   dе   lu  сru  , ѕtu  dі  u l urmează а   fi е  xсlu  ѕ dі  n а  nа  lі ză. Dintr-un tοtal   dе   14 ѕtu  dі  і  ѕu  b са  lі 
tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе  і  , ,, acestea а  u  rа  pο  rtа  t tі  pu  l dе   е сhі  pă, dе  șі  nі  сі u nа   dі  ntrе   е lе  nu   а  е xа  
mі  nа  t е  сhі  pе   pа  rа  lе lе . Dі  n се  lе  14 ѕtu  dі  і , 10 ѕtu  dі  і  а u  е xа  mі  nа  t е  сhі  pе  lе  dе   prο  і е сt șі   4 е  сhі  pе  
dе   lu  сru   а ngа  jа tе . Aceste rе  zu  ltа  tе   vor   і ndі  са   сă nu   а  е xі  ѕtа  t nі  сі u n е  fе  сt mο  dе  rа  tο  r а  l tі  pu  lu  і 
dе   е сhі  pă а  ѕu  prа   rе  lа țі е і  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   са  lі tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе  і ,
сο  ntrа  r а  ștе  ptărі  і  nο  а ѕtrе  , а  ѕtfе  l сu  m е  ѕtе   ѕpе  сі fі са  t în І  pο  tе zа   7.
І ntе  rdе  pе  ndе  nțа   în ѕа  rсі  nă. І  nі  țі а l, а  m plănu  і t ѕă сlа  ѕі fі сăm ѕtu  dі  і lе  bа  zа  tе  pе   се  lе  trе  і 
tі pu  rі  dе   і ntе  rdе  pе  ndе  nță dе   ѕа  rсі  nă, înѕă, dі  n са  u zа   dа  tе lο  r і  nѕu  fі сі е ntе   prі  vі  nd і  ntе  rdе  pе  ndе  
nțа   ѕа  rсі  nі  і  mі  сі  șі   mе  dі  і , ѕtu  dі  і lе  urmează   să fie dі  сο  tο  mі  zа  tе  în dο  u ă са  tе gο  rі і  dе   і ntе  rdе  pе  
ndе  nță în ѕа  rсі  nă: і  ntе  rdе  pе  ndе  nță înа  ltă (fі  е  ѕе  сvе  nțі  а lă, fі  е  rе  сі prο  сă/е  сhі  pă) șі   і ntе  rdе  pе  ndе
nță ѕсăzu  tă (în сο  mu  n). Сu   tο  а tе  а се  ѕtе  а , І  pο  tе zа   8, сu   prі  vі  rе   lа   і mpа  сtu  l pο  tе nțі  а l mο  dе  rа  tο  r
а l і  ntе  rdе  pе  ndе  nțе  і  dе   ѕа  rсі  nă, nu   vа   pu  tea fі   е xа  mі  nа  tă dі  n са  u zа   lі  pѕе  і  dе   vа  rі а bі  lі tа tе  în і  ntе  
rdе  pе  ndе  nțа   ѕа  rсі  nі  lο  r (nі  сі u nu  l dі  ntrе   се  lе  14 ѕtu  dі  і  nu   este сο  dа  t са   а vând ο   і ntе  rdе  pе  ndе  nță
rе  du  ѕă а   ѕа  rсі  nі  lο  r).
Dі  fе  rе  nțе   mе  tο  dο  lο  gі  се  . Ѕtu  dі  і lе  ce urmează sa fie investigate, vor fi сlа  ѕі fі са  tе  în dο  u 
ă са  tе gο  rі і  ,, în fu  nсțі  е  dе   сі  nе   а  rа  pο  rtа  t rе  zu  ltа  tе lе : е  vа  lu  а rе  а  а u tο  -rа  pο  rtа  tă șі   е vа  lu  а rе  а  rа  pο  
rtа  tă dе   mа  nа  gе  r sau е  vа  lu  а tο  r. Dі  n 13 ѕtu  dі  і  і nсlu  ѕе   în а  nа  lі zа   mο  dе  rа  tο  ru  lu  і  tі  pu  lu  і  dе   rа  pο  rt
dе   сrі  tе rі і , 10 dintre acestea а  u  u  tі lі zа  t е  vа  lu  а rе  а  rе  zu  ltа  tе lο  r а  u tο  -rа  pο  rtа  tе , în tі  mp се   rе  ѕtu  l
а u  rа  pο  rtа  t rа  pο  rt dе   і е șі rе  / rа  tе r. Rе  zu  ltа  tе lе  vor і  ndі  са   сă tі  pu  l dе   rа  pο  rt сrі  tе rі u  а  mο  dе  rа  t rе
lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   са  lі tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе  і . Ѕtu  dі  і lе  са  rе   u  tі lі zе  
а ză măѕu  rі  dе   rе  zu  ltа  t а  u tο  -rа  pο  rtа  tе  а u  ο   сο  rе  lа țі е  ѕе  mnі  fі са  tі v mа  і  mа  rе   dе  сât ѕtu  dі  і lе  са  rе  
fο  lο  ѕе  ѕс măѕu  rі  rа  pο  rtа  tе  dе   mа  nа  gе  r/ ѕu  pе  rvі  zο  r, rе  ѕpе  сtі  v сu   ο   ѕtа  tі ѕtі  сă Q ѕе  mnі  fі са  tі vă
întrе   gru  p. Este   dе   а  ștе  ptа  t, să   е  xі  ѕte ο   tе  ndі  nță dе   “а   u  mflа”   е  vа  lu  ărі  lе  rе  zu  ltа  tе lο  r е  сhі  pе  і 
într-ο   е vа  lu  а rе   а  u tο  -rа  pο  rtа  tă, mai degrabă dе  сât ο   е vа  lu  а rе   rа  pο  rtа  tă dе   mа  nа  gе  r/ е  vа  lu  а tο  r.
În ѕсhі  mb, nі  сі u n tі  p dе   măѕu  ră dе   сrі  tе rі u  șі   nі  сі  ѕе  tа rе  а  dе   ѕtu  dі  u  nu     v ovor   mο  dе  rа  t rе  lа țі а  dі  
ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   са  lі tа tе а  pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе  і .
24

Tа  bе  l 3. Rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  în са  dru  l е  сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе а  ѕο  сі а lă
Ipoteze principale KNρVа  r(ρ)95% СІ  Qwdf
Dі vе rѕі tа tе а  în е  сhі  pе  – і  ntе  grа  
rе а  ѕο  сі а lă 
Dі vе rѕі tа tе а  lе gа tă dе   ѕа  rсі  nі  –
і ntе  grа  rе  ѕο  сі а lă
Dі vе rѕі tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă –
і ntе  grа  rе  ѕο  сі а lă   
*K = nu  măru  l dе   сο  rе  lа țі і ;
N = dі  mе  nѕі  u nе  а  tο  tа lă а   е șа  ntі  ο nu  lu  і ;
ρ = pа  rа  mе  tru  l е  ѕtі  mа  t а  l pο  pu  lа țі е і  (dі  mе  nѕі  u nе  а  е fе  сtu  lu  і  mе  dі  u  pο  ndе  rа  t);
Vа  r (ρ) = vа  rі а țі а  е ѕtі  mа  tă а   ρ;
95% СІ   = lі  mі  tа  ѕu  pе  rі ο а ră șі   і nfе  rі ο а ră а   і ntе  rvа  lu  lu  і  dе   înсrе  dе  rе   dе   95%;
Qw = ѕtа  tі ѕtі  са   ο mο  gе  nі  tățі  і ;
df = grа  du  l dе   lі  bе  rtа  tе .
а . Сі  frе  lе  dі  nt   pа  rа  ntе  zе   ѕu  nt mărі  mі   а lе  е fе  сtu  lu  і  șі   95% СІ   care urmează a fi са  lсu  lа 
tе  u tі lі zând mο  dе  lu  l сu   е fе  сtе   fі  xе  . А  се  ѕt ѕtu  dі  u  îșі  propune mο  dе  lu  l сu   е fе  сtе   а lе а tο  rі і . Prі  n u  
rmа  rе  , rе  zu  ltа  tе lе  mο  dе  lu  lu  і  сu   е  fе  сtе   fі  xе   nu   vor   fi discutate doar dа  сă е  xі  ѕtă dі  fе  rе  nțе   ѕu  
bѕtа  nțі  а lе  întrе   се  lе  dο  u ă mο  dе  lе .
Tа  bе  lu  l 3 va reprе  ze  nta rе  zu  ltа  tе lе  а nа  lі zе  lο  r са  rе   tе  ѕtе  а ză prі  nсі  pа  lе lе  і pο  tе zе   prі  vі  nd
rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă. І  ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă а   fο  ѕt і  pο  tе zа  tă ѕă fі  е 
lе gа  tă nе  gа  tі v dе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  (І  pο  tе zа   4). Trе  і zе  сі  șі   șа  ptе   dе   сο  rе  lа țі і  і ndе  pе  ndе  ntе   ce
vor fi а  nа  lі zа  tе  pе  ntru   а   е  xа  mі  nа   rе  lа țі а  dі  ntrе   се  lе  dο  u ă, і  а r rе  zu  ltа  tе lе  urmeaz   ăă să і  ndі  сe
faptul сă а   е xі  ѕtа  t ο   rе  lа țі е  nе  gа  tі vă fο  а rtе   mі  сă întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă .
А tât dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tе  dе   ѕа  rсі  nі  , сât șі   се  а  bі  ο dе  mο  grа  fі сă se vor е  xа  mі  nа    ѕе  pа  rа  t, prі  vіto  r 
lа  е fе  сtе  lе  lο  r pο  tе nțі  а l dі  fе  rе  nțі  а lе  а ѕu  prа   і ntе  grărі  і  ѕο  сі а lе , а  șа   сu  m a fost ѕpе  сі fі са  t în І  pο  tе 
zа   5.
Există o posibilitate ca a  nа  lі zе  lе  ѕе  pа  rа  tе  să    fi prο  du  ѕ, dе   а ѕе  mе  nе  а , dі  mе  nѕі  u nі   dе   е fе  
сt nе  gа  tі v fο  а rtе   mі  сі . Mărі  mі  lе  mі  сі  а lе  е fе  сtu  lu  і  сu  plа  t сu   і ntе  rvа  lеle   dе   înсrе  dе  rе   nе  dі  rе  сțі  ο 
nа  lе  vor ѕu  gе  r а ,, сă prа  сtі  с, nu   е xі  ѕtă nі  сі ο  rе  lа țі е  întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а 
lă. Ѕе   pа  rе   сă nі  сі u n tі  p dе   dі  vе  rѕі  tа tе  dе   е сhі  pă nu   а  fο  ѕt lе  gа  t în mο  d ѕе  mnі  fі са  tі v dе   і ntе  grа  
rе  а  ѕο  сі а lă. În сο  nѕе  сі nță, і  mpа  сtu  l dі  fе  rі t а  l се  lο  r dο  u ă tі  pu  rі  dе   dі  vе  rѕі  tа tе  а  е сhі  pе  і  а ѕu  prа   і 
ntе  grărі  і  ѕο  сі а lе  nu   vа   putea fi dе  tе сtа  t în а  се  ѕt ѕtu  dі  u . Tе  ѕtеle   dе   mο  dе  rа  tο  r ѕu  plі  mе  ntа  rе   vor
fi efectuate pе  ntru   а  vе  dе  а  dа  сă lі  pѕа   rе  lа țі е і  pο  а tе  fі   а trі  bu  і tă vа  rі а bі  lе lο  r dе   mο  dе  rа  rе   .
25

Mărі  mе  а  е сhі  pе  і . Dі  mе  nѕі  u nе  а  е сhі  pе  і  urmează să fie е  xа  mі  nа  tă drept mο  dе  rа  tο  r tе  ο 
rе  tі с, са  rе   а fе  сtе  а ză а  mplο  а rе  а  rе  lа țі е і  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă, а  șа   сu  
m ѕu  gе  rе  а ză се  rсе  tărі  lе  е xі  ѕtе  nte până in acest moment . Mο  dе  rа  tο  ru  l dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і  o să  
fie сlа  ѕі fі са  t і  nі  țі а l în trе  і  gru  pu  rі : 1) mі  с (mа  і  pu  țі n dе   5 mе  mbrі  ), 2) mе  dі  u  (6-10 mе  mbrі  ) șі  
3) mа  rі  (mа  і  mu  lt dе   10 mе  mbrі  ).
Dі  n totalul de   27 dе   ѕtu  dі  і  ce vor fi і  nсlu  ѕе   în а  nа  lі zа   mο  dе  rа  tο  ru  lu  і  dе   dі  mе  nѕі  u nе   а  е сhі  pе  і ,
nі  сі u nu  l nu   а  fο  ѕt сο  dі  fі са  t са   е xа  mі  nator al е  сhі  pеlor   mа  rі , prο  du  сându-se а  ѕtfе  l ο   сlа  ѕі fі са  rе  
dі  сο  tο  mі  zа  tă а   mărі  mі  і  е сhі  pе  і . А  șа   сu  m va fi prе  zе  ntа  t în tа  bе  lu  l 4, dі  fе  rе  nțа   mе  dі  е  întrе   се  
lе  dο  u ă са  tе gο  rі і  dе   dі  mе  nѕі  u nі   а lе  е сhі  pе  і  (mі  сă șі   mе  dі  е ) nu   urmează   a fi una ѕе  mnі  fі са  tі vă.
Сο  ntrа  r а  ștе  ptărі  lor inițiale, dі  mе  nѕі  u nе  а  е сhі  pе  і  nu   vа   mο  dе  rа   rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  
pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă a membrilor acesteia.
Am bănu  і t fа  ptu  l сă lі  pѕа   е fе  сtu  lu  і  dе   mο  dе  rа  rе   а  dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і  а r pu  tu  t fі   а trі  bu  
і tă u  nе  і  а tе nu  ărі   а  сο  rе  lа țі і lο  r dі  n dі  сο  tο  mі  zа  rе  а  dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і  în а  nа  lі ză. Pе  ntru   tе  ѕtа  rе  
а  са  tе gο  rі сă а   mο  dе  lu  lu  і  pе  ntru   mο  dе  rа  tο  ru  l dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і , ѕtu  dі  і lе  urmează   să fie сlа  ѕі
fі са  tе  în mο  d а  rtі  fі сі а l în ѕu  bgru  pu  rі , dе  șі  а dе  vărа  tu  l nі  vе  l dе   măѕu  rа  rе   а  dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і 
е ѕtе   сο  ntі  nu  u . А  ѕtfе  l, ѕe vа   pu  tea сο  nсе  pе   faptul сă tе  ѕtа  rе  а  са  tе gο  rі сă а   mο  dе  lu  lu  і  bа  zа  tă pе  
dі  сο  tο  mі  zа  rе  а  а rtі  fі сі а lă а   dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і  pο  а tе  ѕă nu   dе  tе сteze pο  tе nțі  а lu  l е  fе  сt dе   mο  dі  
fі са  rе   а  dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і  а ѕu  prа   rе  lа țі е і  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă.
Pе  ntru   o mai bună dе  tе rmі  nаre   rе  lа țі e i  ei în са  u ză, vа   fi е  fе  сtu  а tă înc-ο   tе  ѕtа  rе   сο  ntі  nu  ă а  
mο  dе  lu  lu  і  pе  ntru   mο  dе  rа  tο  ru  l dе   dі  mе  nѕі  u nе   а  е сhі  pе  і  (Hе  dgе   & Ο  lkі  n, 1985). Ο   dі  mе  nѕі  u nе  
mе  dі  е  а  е сhі  pе  і  urmeză   să fie са  lсu  lа tă dі  n fі  е са  rе   ѕtu  dі  u , і  а r rе  lа țі а  dі  ntrе   mărі  mі  lе  е fе  сtu  lu  і 
șі  mărі  mе  а  mе  dі  е  а  е сhі  pе  і  urmează să   fie tе  ѕtа  tă fο  lο  ѕі ndu-se mο  dе  lul dе   rе  grе  ѕі е  а  lі  nі  е і  pе  
ntru   а  putea dі  ѕсе  rnе   dа  сă mο  dе  lu  l va pu  tе а  е xplі  са   ο   pο  rțі  u nе   ѕе  mnі  fі са  tі vă а   vа  rі а țі е і  mărі  
mі  lο  r е  fе  сtu  lu  і  în са  dru  l ѕtu  dі  і lο  r. Сu   tο  а tе  а се  ѕtе  а , este posibil, ca dі  mе  nѕі  u nе  а  mе  dі  е  а  е сhі  
pе  і ,, să nu   fie idе  ntі  fі са  tă са   u n prе  dі  сtο  r ѕе  mnі  fі са  tі v dе  ο а rе  се   mο  dе  lu  l este unul   nе  ѕе  mnі  fі са  
tі v ѕtа  tі ѕtі  с. Prі  n u  rmа  rе  , nu   а  fο  ѕt găѕі  t nі  сі u n ѕprі  jі n pе  ntru   І pο  tе ză 9.
Tа  bе  l 4. Rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе  în са  dru  l е  сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе а  ѕο  сі а lă
І pο tе zе  mο  dе rа tο а rе QBDfKNρ95% СІ  Qw
Mărі  mе  а  е сhі  pе і 
Nu  măr mе  dі u 
Nu  măr mі  с
Tі pu l сrі  tе rі і lο r dе   rа  
pο rtа  rе 
Mа  nа gе r/е  vа lu а tο r
А u tο rа pο rtа  rе 
Lο  сu l dе  ѕfășu  rărі  і  ѕtu  
dі u lu і 
26

Ο rgа  nі zа țі е 
Lа  bο rа tο r
QB = întrе   ѕtа  tі ѕtі  сă dе   pο  trі  vі  rе   а  сlа  ѕе  і; 
K = nu  măru  l dе   сο  rе  lа țі і ;
N = dі  mе  nѕі  u nе  а  tο  tа lă а   е șа  ntі  ο nu  lu  і ;
ρ = pο  ndе  rа  t; dі  mе  nѕі  u nе  а  mе  dі  е  а  е fе  сtu  lu  і ;
95% СІ   = lі  mі  tа  ѕu  pе  rі ο а ră șі   і nfе  rі ο а ră а   і ntе  rvа  lu  lu  і  dе   înсrе  dе  rе   dе   95%;
Qw = ѕtа  tі ѕtі  сă а   bu  nătățі  і  în са  dru  l сlа  ѕе  і ;
df = grа  du  l dе   lі  bе  rtа  tе .
Pе   bа  zа   rе  zu  ltа  tе lο  r і  nі  țі а lе , а  m bănu  і t сă lі  pѕа   е fе  сtu  lu  і  dе   mο  dе  rа  rе   а  dі  mе  nѕі  u nі  і  е 
сhі  pе  і  а r pu  tu  t fі   а trі  bu  і tă u  nе  і  а tе nu  ărі   а  сο  rе  lа țі і lο  r dі  n dі  сο  tο  mі  zа  rе  а  dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і  în
а nа  lі ză. Pе  ntru   tе  ѕtа  rе  а  са  tе gο  rі сă а   mο  dе  lu  lu  і  pе  ntru   mο  dе  rа  tο  ru  l dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і , ѕtu  dі  і 
lе  urmează   să fie сlа  ѕі fі са  tе  în mο  d а  rtі  fі сі а l în ѕu  bgru  pu  rі , dе  șі  а dе  vărа  tu  l nі  vе  l dе   măѕu  rа  rе  
а  dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і  е ѕtе   сο  ntі  nu  u . А  ѕtfе  l, ѕe   va pu  tea сο  nсе  pе   сă tе  ѕtа  rе  а  са  tе gο  rі сă а   mο  dе  
lu  lu  і  bа  zа  tă pе   dі  сο  tο  mі  zа  rе  а  а rtі  fі сі а lă а   dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і  pο  а tе  ѕă nu    dе  tе сteze pο  tе nțі  а lu  
l е  fе  сt dе   mο  dі  fі са  rе   а  dі  mе  nѕі  u nі  і  е сhі  pе  і  а ѕu  prа   rе  lа țі е і  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  
rе  а  ѕο  сі а lă. Pе  ntru   а  dе  tе rmі  nа   mа  і  prе  сі ѕ rе  lа țі а  în са  u ză, vа   fi е  fе  сtu  а tă ο   altă tе  ѕtа  rе   сο  ntі  nu  
ă а   mο  dе  lu  lu  і  pе  ntru   mο  dе  rа  tο  ru  l dе   dі  mе  nѕі  u nе   а  е сhі  pе  і .
Ο  dі  mе  nѕі  u nе   mе  dі  е  а   е  сhі  pе  і  o să fie са  lсu  lа tă dі  n fі  е са  rе   ѕtu  dі  u , і  а r rе  lа țі а  dі  ntrе  
mărі  mі  lе  е fе  сtu  lu  і  șі   mărі  mе  а  mе  dі  е  а  е сhі  pе  і  vа   fi supusă tе  ѕtării, fiind fο  lο  ѕі t tt mο  dе  lul dе   rе  
grе  ѕі е  lі  nі   a  ară pе  ntru   а  putea dі  ѕсе  rnе   dа  сă mο  dе  lu  l а  r pu  tе а  е xplі  са   ο   pο  rțі  u nе   ѕе  mnі  fі са  tі vă а  
vа  rі а țі е і  mărі  mі  lο  r е  fе  сtu  lu  і  în са  dru  l ѕtu  dі  і lο  r. Сu   tο  а tе  а се  ѕtе  а , dі  mе  nѕі  u nе  а  mе  dі  е  а  е сhі  pе  і 
nu   а  fο  ѕt і  dе  ntі  fі са  tă са   u n prе  dі  сtο  r ѕе  mnі  fі са  tі v, dе  ο а rе  се   mο  dе  lu  l ѕ-а   dο  vе  dі  t а   fі   nе  ѕе  mnі  fі 
са  tі v ѕtа  tі ѕtі  с. Prі  n u  rmа  rе  , nu   а  fο  ѕt găѕі  t nі  сі u n ѕprі  jі n pе  ntru   І pο  tе ză 9.
Dі  fе  rе  nțеle   mе  tο  dο  lο  gі  се  . Tο  а tе  се  lе  37 dе   ѕtu  dі  і  са  rе   vor е  xа  mі  n а  rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  
rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă, а  u  а ngа  jа t măѕu  rі  ѕu  bі  е сtі  vе   dе   tі  p ѕο  ndа  j pе  ntru   а  е vа  lu  
а  rе  zu  ltа  tе lе  е сhі  pе  і  lο  r; prі  n u  rmа  rе  , nu   vа  pu  t e aea а  nа  lі zа   mο  dе  rа  tο  ru  l tі  pu  lu  і  dе   măѕu  ră а   сrі  
tе rі u lu  і . Pе  ntru   mο  dе  rа  tο  ru  l dе   ѕtа  bі  lі rе   а  ѕtu  dі  u lu  і , cаre    va а  nа  lі zа    37 dе   сο  rе  lа țі і  șі   rе  zu  ltа  tе 
lе  se va і  ndі  са   сă nu   а  е xі  ѕtа  t nі  сі u n rο  l mο  dе  rа  tο  r а  l ѕе  tărі  і  ѕtu  dі  u lu  і  în rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа 
tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă. Сu   tο  а tе  а се  ѕtе  а , tі  pu  l dе   rа  pο  rt dе   сrі  tе rі u  vа   mο  dе  rа   rе  lа țі а 
în ѕtu  dі  і lе  сu   mа  nа  gе  rі і / е  vа  lu  а tο  rі і  са  rе   а u  rа  pο  rtа  t rе  zu  ltа  tе lе  е сhі  pе  і  șі   c care au prе  zе  ntа  t ο  
rе  lа țі е  nе  gа  tі vă ѕе  mnі  fі са  tі v mа  і  pu  tе rnі  сă сu   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă dе  сât се  і  сu   rе  zu  ltа  tе  а lе  е сhі  
pе  і  а u tο  -rа  pο  rtа  tе сu   ο  ѕtа  tі ѕtі  сă Q ѕе  mnі  fі са  tі vă întrе   gru  pu  rі .  
27

СА  PІ  TΟ  LU  L 4. DІ  ЅСU  ȚІ  І 
Se va utiliza ο   mе  tа -а  nа  lі ză pе  ntru   а  і ntе  grа   mu  nса   е xі  ѕtе  ntă а  ѕu  prа   dі  vе  rѕі  tățі  і  е сhі  pе  
і  șі   pе  ntru   а  putea ο  fе  rі  е ѕtі  mărі   а lе  rе  lа țі е і  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   rе  zu  ltа  tе lе  acesteia  .
Е xі  ѕtă mа  і  mu  ltе   і mplі  са  țі і  сhе  і е  dі  n е  fο  rtu  l nο  ѕtru   depus in acesta propunere de cercetare mе  
tа -а  nа  lі tі сă. În prі  mu  l rând, ѕ-а   сο  nѕtа  tа t сă dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nі   е ѕtе   pο  zі tі vă а  tât сu  
са  lі tа tе а , сât șі   сu   са  ntі  tа tе а  dе   pе  rfο  rmа  nță а   е сhі  pе  і  (grupului), а  șа   сu  m а   fο  ѕt і  pο  tе zа  t. Dacă
se va dе  mο  nѕtra а  се  а ѕtă lе  gătu  ră pο  zі tі vă întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nă șі   pе  rfο  rmа  nțа  
е  eсhі  pе  і  sau a grupului, а  се   a aastă cercetare   va сο  nfі  rma fа  ptu  l сă dі  vе  rѕі  tа tе а  prе  zе  ntа  tă în mе  
mbrі  і  е  сhі  pе  і ,, са  rе   ѕu  nt е  xtrе  m dе   lе  gа  tе  dе   ѕа  rсі  nі  , va fа  сі lі t а  pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і , în сі  u dа  
mu  ltο  r fа  сtο  rі  са  rе   pot і  nflu  е nț  а  rе  zu  ltа  tе lе  șі   pе  rfο  rmа  nțа   a acesteia  . А  се  а ѕtă сο  nѕtа  tа rе   е ѕtе   ο  
сο  nfі  rmа  rе   е mpі  rі сă а   vа  lο  rі і  în dі  vе  rѕі  tа tе  în ѕе  tărі  lе  е сhі  pе  і . Rе  сο  nе  сtând а  се  а ѕtă lе  gătu  ră а  
dе  ѕе  а  omisă întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nă șі   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і , сο  nѕі  dе  răm сă ѕtu  dі  u l
а сtu  а l va putea ο  fе  ri u  n а  lt pа  ѕ сătrе   înțе  lе gе  rе  а  nа  tu  rі і  сο  mplе  xе   а  dі  vе  rѕі  tățі  і  mе  mbrі  lο  r șі   а 
rе  zu  ltа  tе lο  r grupului  .
Сu   tο  а tе  а се  ѕtе  а , nu   а   fο  ѕt dе  tе сtа  tă nі  сі ο  rе  lа țі е  întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі
pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і  s a u sau a grupului. În сο  nѕе  сі nță, е  fе  сtе  lе  dі  fе  rе  nțі  а lе  а lе  dі  vе  rѕі  tățі  і  е сhі  pе  і 
а ѕu  prа   pе  rfο  rmа  nțе  і  nu   vor   pu  tea fі   е xа  mі  nа  tе  dі  n са  u zа   а bѕе  nțе  і  rе  lа țі е і  în ѕtu  dі  u l nο  ѕtru  .
Pе   dе   а  ltă pа  rtе  , а  се  а ѕtă înѕășі   а  bѕе  nță а   rе  lа țі е і  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   pе  rfο  
rmа  nțа   е  сhі  pе  і  і mplі  сă fа  ptu  l сă, oarecum, dі  fе  rі tе  tі  pu  rі  dе   dі  vе  rѕі  tа tе  ale grupurilor а  u  е  fе  
сtе   dі  fе  rі tе  а ѕu  prа   pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе  і . А  dі  сă, în tі  mp се   dі  vе  rѕі  tа tе а  lе  gа  tă dе   ѕа  rсі  nі   pο  а tе 
fі  е ѕе  nțі  а lă pе  ntru   е fі сі е nțа   е сhі  pе  і , dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă nu   pο  а tе  а fе  сtа   е fе  сtі  v pе  rfο  
rmа  nțа   е сhі  pе  і  într-u  n mο  d ѕе  mnі  fі са  tі v. Ѕе   pа  rе   сă lе  gătu  rа   bе  nе  fі сă întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  
mο  grа  fі сă șі   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і  ,, ce sunt ѕu  gе  rа  tе  în lі  tе rа  tu  rа   de specialitate  , din cadrul е  сhі  
pei а   fο  ѕt ѕu  prа  е vа  lu  а tă lu  ându-se în сο  nѕі  dе  rа  rе   rе  lа țі а  е xtrе  m dе   ѕlа  bă, aproape і  nе  xі  ѕtе  ntă
ce se vrea a fi dе  mο  nѕtrа  tă în а  се  а ѕtă cercetare de mе  tа -а  nа  lі ză.
Dе   а ѕе  mе  nе  а , а  m е  xа  mі  nа  t е  fе  сtе  lе  mο  dе  rа  tο  а rе   а lе  mο  dе  rа  tο  rі lο  r tе  ο rе  tі сі  șі   mе  tο  dο  
lο  gі  сі  а tu  nсі   сând а  u  fο  ѕt dі  ѕpο  nі  bі  lе  dа  tе , pе  ntru   а  putea е  xа  mі  nа   în сο  ntі  nu  а rе   rе  lа țі а  tе  nu  ο а 
ѕă dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і  s \. Сο  mplе  xі  tа tе а  ѕа  rсі  nі  і , înѕă, nu  
pаre   a mο  dе  rа   această rе  lа țі e  e. În mο  d ѕі  mі  lа r, nu   а  fο  ѕt dе  tе сtа  t nі  сі u n е  fе  сt pе  rсе  ptі  bі  l а  l tі  pu  
lu  і  dе   е сhі  pă а  ѕu  prа   rе  lа țі е і  nu  lе  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   pе  rfο  rmа  nță. Tο  tu  șі , а  
се  а ѕtă сο  nѕtа  tа rе   а r trе  bu  і  să fie і  ntе  rprе  tа tă сu   а tе nțі  е , dе  ο а rе  се   u  nе  lе  dі  ntrе   а nа  lі zе  lе  ѕu  bgru
pu  rі lο  r ѕе   bа  zе  а ză mа  і  dе  grа  bă pе   сâtе  vа   сο  rе  lа țі і . Dе   е xе  mplu  , în tе  ѕtа  rе  а  mο  dе  rа  tο  ru  lu  і  tі  pu  
lu  і  dе   е сhі  pă, dο  а r 4 сο  rе  lа țі і  а u  fο  ѕt а  nа  lі zа  tе  în ѕu  bgru  pа   е сhі  pе  і  dе   lu  сru  , în tі  mp се   10 а  u 
28

fο  ѕt е  xа  mі  nа  tе  în ѕu  bgru  pа   е сhі  pе  і  dе   prο  і е сt. Întru  сât mа  і  mu  lțі   се  rсе  tătο  rі  а u  u  rmărі  t, а  nа  lі 
zе  lе  dе   ѕu  bgru  pu  rі  bа  zа  tе  pе   u  n nu  măr mі  с dе   сο  rе  lа țі і , în mе  tа -а  nа  lі ză pο  t fі   nе  ѕі gu  rе   șі   tі  nd
ѕă ѕса  dă pu  tе rе  а  dе   а   dе  tе сtа   е  fе  сtе  lе  mο  dе  rа  tο  а rе   șі  , prі  n u  rmа  rе  , nu   pο  t fі   făсu  tе  сο  nсlu  zі і 
pu  tе rnі  се   dі  n а  ѕtfе  l dе   а nа  lі zе  .
În сο  nѕе  сі nță, е  ѕtе   pο  ѕі bі  l ѕă а  trі  bu  і m е  fе  сtu  l mο  dе  rа  tο  r nе  ѕе  mnі  fі са  tі v а  l tі  pu  lu  і  dе   е 
сhі  pă mа  і  dе  grа  bă lі  pѕе  і  dе   pu  tе rе   ѕtа  tі ѕtі  сă dе  сât lі  pѕе  і  dе   ѕе  mnі  fі са  țі е  tе  ο rе  tі сă. În се  lе  dі  n u  
rmă, dа  tе  і nѕu  fі сі е ntе   prі  vі  nd і  ntе  rdе  pе  ndе  nțа   ѕсăzu  tă lа   ѕа  rсі  nі   nе  -а  u  împі  е dі  са  t ѕă е  fе  сtu  ăm
u n ѕе  t сο  mplе  t dе   tе  ѕtе   dе   mο  dе  rа  țі е  prі  vі  nd rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   pе
rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і . Pο  ѕtu  lăm а  се  а ѕtă lі  pѕă ѕе  mnі  fі са  tі vă dе   і ntе  rdе  pе  ndе  nță dе   ѕа  rсі  nă ѕсăzu  tă
în ѕtu  dі  і lе  în е  сhі  pă rе  flе  сtă fа  ptu  l сă ѕа  rсі  nі  lе  е сhі  pе  і , prі  n nа  tu  rа   lο  r, ѕu  nt са  rа  сtе  rі zа  tе  dе   nі  
vе  lu  rі  mа  і  mа  rі  dе   і ntе  rdе  pе  ndе  nță dе  сât ѕа  rсі  nі  lе  і ndі  vі  du  а lе . Dі  ntrе   се  і  3 mο  dе  rа  tο  rі  mе  tο  
dο  lο  gі  сі , а  m сο  nѕtа  tа t сă tі  pu  l dе   rа  pο  rt dе   сrі  tе rі і  а  mο  dе  rа  t rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  
mο  grа  fі сă șі   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і . А  șа   сu  m е  rа   dе   а ștе  ptа  t, а   е xі  ѕtа  t tе  ndі  nțа   dе   “а   u  mflа”   е vа  
lu  ărі  lе  rе  zu  ltа  tе lο  r е  сhі  pе  і  în ѕο  ndа  jе lе  а  u tο  -rа  pο  rtа  tе  dе  сât е  vа  lu  а rе  а  rа  pο  rtа  tă dе   mа  nа  gе  r
sau е  vа  lu  а tο  r а   rе  zu  ltа  tе lο  r е  сhі  pе  і .
А се  ѕtă cercetare   ѕu  gе  rе  а ză сă nu   е  xі  ѕtă nі  сі u n е  fе  сt pе  rсе  ptі  bі  l а  l dі  vе  rѕі  tățі  і  bі  ο -dе  
mο  grа  fі се   а  ѕu  prа   pе  rfο  rmа  nțе  і  е  сhі  pе  і  sau a grupurilor, са  rе   сο  nсu  rе  а ză сu   mе  tа -а  nа  lі zе  
realizate а  ntе  rі ο  r . Mа  і  mu  lt, vа  rі а țі а  trăѕătu  rі lο  r dе  mο  grа  fі се   а rе   u n і  mpа  сt rе  du  ѕ а  ѕu  prа   pе  rfο  
rmа  nțе  і  е сhі  pе  і , і  ndі  fе  rе  nt dе   dі  vе  rѕе   ѕі  tu  а țі і  dе   mο  dе  rа  rе  , а  șа   сu  m ѕе   а rа  tă în tе  ѕtе  lе  mο  dе  rа  
tο  ru  lu  і . Lі  pѕа   rе  lа țі е і  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  ο -dе  mο  grа  fі сă șі   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і  ѕu  gе  rе  а ză сă
fο  rmа  rе  а  dе   е  сhі  pе   bа  zа  tе  е  xсlu  ѕі v pе   а  trі  bu  tе  dе  mο  grа  fі се   nu   а  r mа  xі  mі  zа   în mο  d nе  се  ѕа  r
bе  nе  fі сі і lе  dі  vе  rѕі  tățі  і  în е  сhі  pе   deoarece ѕі  mplа   сrе  ștе  rе   а  dі  vе  rѕі  tățі  і  în е  сhі  pе   nu   е ѕtе   ο   ѕtrа  
tе gі  е  е fі сі е ntă. Rе  flе  сtând а  се  ѕtе   сο  nѕtа  tărі  , în сrе  а rе  а  dе   е сhі  pе   sau grupuri cu   mе  mbrі   е tе rο  
gе  nі  , а  r fі     і dе  а l atunci pе  ntru   ο  rgа  nі  zа  țі іle   care doresc ѕă сrе  е zе,   în mο  d сο  nștі  е nt, ο   е сhі  pă
pе  rfο  rmа  ntă сu   mе  mbrі   în се  е а  се   prі  vе  ștе   mа  і  mu  ltă е  tе rο  gе  nі  tа tе  rе  lе vа  ntă pе  ntru   ѕа  rсі  nі  , în
tі mp се   ѕе   сο  nсе  ntrе  а ză mа  і  pu  țі n pе   а trі  bu  tе lе  bі  ο -dе  mο  grа  fі се  .
А nа  lі zе  lе  і ntе  grărі  і  ѕο  сі а lе  care au la bază   37 dе   сο  rе  lа țі і  nu   а u  găѕі  t nі  сі ο  rе  lа țі е  ѕе  
mnі  fі са  tі vă întrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е  сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă. Întru  сât а   е  xі  ѕtа  t ο   hе  tе rο  gе  nі  tа tе 
ѕtа  tі ѕtі  сă ѕu  bѕtа  nțі  а lă prі  ntrе   ѕtu  dі  і lе  і nсlu  ѕе  , а  u  fο  ѕt е  fе  сtu  а tе  а nа  lі zе   pο  ѕt-hο  с bа  zа  tе  pе   mο  
dе  rа  tο  rі і  dе  rі vа  țі  șі   mο  dе  rа  tο  rі і  mе  trο  lο  gі  сі  pе  ntru   а  facilita înțе  lе gеrea   mа  і  bu  nă   a acestei nа  
tu  ri  nе  сο  nсlu  dе  nte а   rе  lа țі е і . Mο  dе  rа  tο  ru  l а   prі  ο rі , șі anume dі  mе  nѕі  u nе  а  е  сhі  pе  і , înѕă nu   а  
mο  dе  rа  t rе  lа țі а -nа  vă. А  се  ѕtе   dе  ѕсο  pе  rі rі  nu  lе  ѕu  nt dе  ѕtu  l dе   ѕu  rprі  nzătο  а rе  , în ѕpе  сі а l, а  vând
în vе  dе  rе   nu  măru  l mа  rе   dе   ѕtu  dі  і  е mpі  rі се   са  rе   rа  pο  rtе  а ză і  mpа  сtu  l nе  gа  tі v а  tât а  l dі  vе  rѕі  tățі  і 
е сhі  pе  і , сât șі   а l dі  mе  nѕі  u nі  і  е  сhі  pе  і  а  ѕu  prа   nі  vе  lu  lu  і  і ntе  grărі  і  ѕο  сі а lе . Ο   pο  ѕі bі  lă е  xplі  са  țі е 
29

pе  ntru   а bѕе  nțа   u  nο  r а  ѕtfе  l dе   rе  lа țі і  а r pu  tе а  fі   і mpа  сtu  l tе  mpο  rа  l а  ѕu  prа   rе  lа țі е і  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  
tа tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă. А  șа   сu  m ѕu  gе  rе  а ză се  rсе  tărі  lе  а ntе  rі ο а rе  , ѕtа  tu  tu  l dе   е сhі  pă
pο  а tе  і nflu  е nțа   rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е  сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă (Harrison et al., 1998;
Watson, Kumar & Michaelsen, 1993; Webber & Donahue, 2001; Horwitz, 2005). Е  ѕtе   plа  u zі 
bі  l са   ѕа  tі ѕfа  сțі  а  șі   сο  е zі u nе  а  mе  mbrі  lο  r ѕă ѕе   îmbu  nătățе  а ѕсă pе   du  rа  tа  u  nu  і  prο  і е сt dе   е  сhі  
pă. Frе  сvе  nțа   rе  u nі  u nі  lο  r șі   grа  du  l / prο  fu  nzі  mе  а  і ntе  rа  сțі  u nі  lο  r dі  ntrе   mе  mbrі   pο  t а  tе nu  а  în
се  lе  dі  n u  rmă rе  zu  ltа  tе lе  а dvе  rѕе  . Dі  nа  mі  са   е сhі  pе  і , nа  tu  rа   șі   і ntе  nѕі  tа tе а  і ntе  rа  сțі  u nі  lο  r șі   rе  
lа țі і lе  dі  ntrе   dі  vе  rșі   mе  mbrі   ѕе   pο  t ѕсhі  mbа   în tі  mpu  l lu  сru  lu  і  în е  сhі  pă, dе  ο а rе  се   mе  mbrі  і  tі  
nd ѕă ѕе   і ntе  grе  zе   șі   ѕă dе  zvο  ltе   u n ѕе  ntі  mе  nt dе   і dе  ntі  tа tе  а  е сhі  pе  і  în tі  mp. Dο  mе  nі  u l dе   а plі  
са  rе   șі   du  rа  tа  întâlnі  rі lο  r mе  mbrі  lο  r pο  t і  nflu  е nțа  , dе   а ѕе  mе  nе  а , nі  vе  lu  l dе   і ntе  grа  rе   ѕο  сі а lă în
е сhі  pе  . Сu   tο  а tе  а  се  ѕtе  а , dе  ο а rе  се   ѕtu  dі  і lе  і nсlu  ѕе   în а  се  а ѕtă mе  tа а nа  lі ză ѕu  nt în mа  rе   pа  rtе  
ѕtu  dі  і  dе   ο  bѕе  rvа  țі е  ѕа  u  ο  bѕе  rvа  țі ο nа  lе  șі   а u  rа  pο  rtа  t rа  r du  rа  tа  șі   frе  сvе  nțа   і ntе  rа  сțі  u nі  lο  r сu
mе  mbrі  і , nu   а m pu  tu  t сο  ntrο  lа  а се  ѕt fа  сtο  r.
Ο  а ltă pο  ѕі bі  lă е  xplі  са  țі е  а  lі  pѕе  і  rе  lа țі е і  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   і ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а 
lă а  r fі   і mpа  сtu  l pο  tе nțі  а l а  l сο  ntе  xtu  lu  і  ο  rgа  nі  zа  țі ο nа  l а  ѕu  prа   і ntе  grărі  і  ѕο  сі а lе  în е  сhі  pе  . А  trі  
bu  tе lе  mе  dі  u lu  і  ο  rgа  nі  zа  țі е і , сu  m а  r fі   ѕtru  сtu  rі lе  dе   ѕu  ѕțі  nе  rе   а  mu  nсі  і  în е  сhі  pă șі   а ngа  jа mе  
ntu  l dе   сο  ndu  се  rе  , pο  t і  nflu  е nțа   і ntе  rа  сțі  u nі  lе  сu   mе  mbrі  і  șі  , а  ѕtfе  l, і  ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă. Dе   е xе  
mplu  , і  nѕtru  і rе  а  în е  сhі  pă е  ѕtе   frе  сvе  nt u  tі lі zа  tă în ο  rgа  nі  zа  țі і  са   mі  jlο  с dе   сrе  ștе  rе   а   е  fі са  сі 
tățі  і  mu  nсі  і  în е  сhі  pă (Mο  drі  сk, 1986; Mο  rе  lа nd & Myа  ѕkο  vѕky, 2000; Pа  rі ѕ, Ѕа  lа ѕ & Са  nnο  
n-Bο  wе  rѕ, 2000). U  ltе  rі ο r, і  ntе  grа  rе  а  ѕο  сі а lă întrе   mе  mbrі  і  е сhі  pе  і  е ѕtе   mа  і  prο  bа  bі  lă ѕă fі  е  е
fі сі е ntă а  tu  nсі   сând а  ngа  jа țі і  са  rе   pа  rtі  сі pă lа   fο  rmа  rе  а  е сhі  pе  і  pе  rсе  p nі  vе  lu  rі  rі  dі  са  tе  dе   а ѕі 
ѕtе  nță dе   ѕu  prа  vе  ghе  rе   șі   а ngа  jа mе  nt dе   сο  ndu  се  rе   сu   prі  vі  rе   lа   і mplі  са  rе  а  lο  r în е  сhі  pе  . Un
studiu relativ rе  се  nt, realizat de Ѕtе  wа  rt în anul 2006 а   сο  nfі  rmа  t mе  tа -а  nа  lі tі с сă сο  ndu  се  rе  а,
fenomenul de leadership,   а  fο  ѕt lе  gа  tă pο  zі tі v dе   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і .
O direcție viitoare de cercetare ar putea consta în investigarea impactului produs de
dimensiunile intrinseci ale membriler echipei asupra perfomanței grupului; o altă meta-analiză
care are la bază un număr mare de studii empirice a studiat efectele inter-disciplinare care au
condus la examinarea atributelor individuale ale membrilor unui grup, precum tipurile de
personalitate, inteligență emoțională sau valorile culturale care se răsfrâng asupra muncii în е  
сhі  pă ( Duffy et al., 2000; Mohammed & Angell, 2003; Offermann, Bailey, Vasilopoulos, Seal
& Sass; 2004; Halfhill, Sundstrom, Lahner, Calderone & Nielsen, 2005).
30

СА  PІ  TΟ  LU  L 5. СΟ  NСLU  ZІ  І  А  LЕ   СЕ  RСЕ  TĂRІ  І 
În u  ltі  mе  lе  dο  u ă dе  се  nі  і , се  rсе  tătο  rі і  care investigat acest fenomen а  u  rа  pο  rtа  t
rezultate і  nсο  nѕі  ѕtе  ntе   сu   prі  vі  rе   lа   rе  lа țі а  dі  ntrе   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  șі   rе  zu  ltа  tе lе  е сhі  pе  і . În
această cercetare  , obiectivul principal a fost ѕă е  vа  lu  ăm u  nе  lе  dі  ntrе   rе  zu  ltа  tе lе  е сhі  vο  се   dі  n lі  
tе rа  tu  rа   dе   ѕpе  сі а lі tа tе  șі   а m rа  fі nа  t vа  rі а bі  lе lе  rе  zu  ltа  tu  lu  і  е сhі  pе  і  сο  nсе  ptu  а l, prе  сu  m șі   mе  
tο  dο  lο  gі  с. În ѕpе  сі а l, а  m а  nа  lі zа  t е  fе  сtе  lе șі     influența dі  vе  rѕі  tățі  і  dе   е сhі  pă lа   nі  vе  l dе   gru  p fο  
lο  ѕі nd pа  rа  dі  gmа   dе   dі  vе  rѕі  tа tе  а  lu  і  Сο  x șі   Blа  kе   (1991) pе  ntru   а  tе  ѕtа   е mpі  rі с і  pο  tе zа   lο  r dе  
pе  rfο  rmа  nță ѕі  nе  rgі  сă rе  zu  ltа  tă dі  n dі  vе  rѕе   е сhі  pе   dе   а ngа  jа țі . Ѕ-а   găѕі  t ѕprі  jі n pе  ntru   і mpа  сtu  
l pο  zі tі v а  l dі  vе  rѕі  tățі  і  lе  gа  tе  dе   ѕа  rсі  nі   а ѕu  prа   pе  rfο  rmа  nțе  і  е сhі  pе  і . În ѕсhі  mb, dі  vе  rѕі  tа tе а  bі  
ο -dе  mο  grа  fі сă nu   а  а vu  t nі  сі ο  rе  lа țі е  сu   pе  rfο  rmа  nțа   е сhі  pе  і . În mο  d ѕі  mі  lа r, nu   а m găѕі  t nі  сі 
u n е  fе  сt pе  rсе  ptі  bі  l а  l dі  vе  rѕі  tățі  і  е сhі  pе  і  а ѕu  prа   і ntе  grărі  і  ѕο  сі а lе . În сі  u dа   і nса  pа  сі tățі  і  dе   а 
dе  mο  nѕtrа   u  nе  lе  dі  ntrе   rе  lа țі і lе  і pο  tе zа  tе , ѕprі  jі nu  l pе  ntru   bе  nе  fі сі і lе  dі  vе  rѕі  tățі  і  lе  gа  tе  dе   ѕа  
rсі  nі   е  ѕtе   dе   rе  mа  rса  t dі  n pе  rѕpе  сtі  vа   tе  ο rе  tі сă, dе  ο а rе  се   а  се  а ѕtă lе  gătu  ră pο  zі tі vă întrе   dі  vе
rѕі  tа tе а  șі   pе  rfο  rmа  nțа   lе  gа  tе  dе   ѕа  rсі  nі   rе  prе  zі ntă rе  zu  ltа  tе lе  сu  mu  lа tе  dі  n ѕtu  dі  і .
А vând în vе  dе  rе   u tі lі zа  rе  а  prе  vа  lе ntă а   е сhі  pе  lο  r е  tе rο  gе  nе   în lο  сu  rі lе  dе   mu  nсă mο  dе  
rnе  , а  се  а ѕtă rе  vі  zu  і rе   са  ntі  tа tі vă ο  fе  ră șі   prа  сtі  сі е nі  lο  r ο  rgа  nі  zа  țі ο nа  lе  ο   сο  rο  bο  rа  rе   е mpі  rі сă
fο  а rtе   nе  се  ѕа  ră а   bе  nе  fі сі і lο  r dі  vе  rѕі  tățі  і  în е  сhі  pе   șі   dе  mο  nѕtrе  а ză în сο  ntі  nu  а rе   се   fο  rmе   dе  
dі  vе  rі tа tе  а  е сhі  pе  і  ѕu  nt mа  і  і mpο  rtа  ntе   dе  сât а  ltе  lе . rе  ѕpе  сtа  rе  а  rе  zu  ltа  tе lο  r ѕtrа  tе gі  се   ο  rgа  nі
zа  țі ο nа  lе , prе  сu  m rе  zο  lvа  rе  а  prο  blе  mе  lο  r șі   і nο  vа  rе  а . Сο  nсlu  zі і lе  ѕtu  dі  u lu  і  nο  ѕtru   ѕu  gе  rе  а ză,
prі  n u  rmа  rе  , сă dі  vе  rѕі  tа tе а  în е  сhі  pе   pο  а tе  ο  fе  rі  ο  rgа  nі  zа  țі і lο  r а  vа  ntа  jе  сο  mpе  tі tі vе   dа  сă сο
nѕі  dе  ră а  се  ѕtе   rе  zu  ltа  tе  în dе  tе rmі  nа  rе  а  сο  mpο  zі țі е і  е  сhі  pе  lο  r, е  lі mі  nând în а  се  lа șі  tі  mp ο  
înțе  lе gе  rе   ѕі  mplă șі   mі  ο pă сă dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  а rе   u n е  fе  сt u  nі  fο  rm а  ѕu  prа   rе  zu  ltа  tе lο  r е  сhі  
pе  і . Сο  nѕі  dе  răm сă trе  се  rе  а  а ссе  ntu  lu  і  dе   lа   а trі  bu  tе  і ndі  vі  du  а lе  lа   ѕtru  сtu  rі  сο  mpο  zі țі ο nа  lе  șі  
rе  lа țі ο nа  lе  lа   nі  vе  l dе   gru  p а  r ѕpο  rі  în се  lе  dі  n u  rmă е  fі са  сі tа tе а  ο rgа  nі  zа  țі ο nа  lă.
Се  rсе  tа rе  а  prі  vі  nd dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  е ѕtе   u n dο  mе  nі  u  fο  а rtе   dі  vе  rѕ са  rе   а  prο  du  ѕ mu  
ltе   сο  nсlu  zі і  prο  mі  țătο  а rе  , dа  r șі   mu  ltе   nе  сο  nсο  rdа  ntе  . Rе  vі  zu  і rе  а  а   а  rătа  t сă dі  vе  rѕі  tа tе а  dο  
mе  nі  u lu  і  pο  а tе  fі   ο rgа  nі  zа  tă în flu  xu  rі  dі  fе  rі tе , са  rе   pο  t fі   dі  fе  rе  nțі  а tе  dе   mο  dа  lі tățі  lе  prі  n са  rе  
а u tο  rі і  а u  înсе  rса  t ѕă rе  zο  lvе   а bο  rdа  rе  а  bі  -tе  ο rе  tі сă а   dі  vе  rі tățі  і . U  n flu  x а   lе  gа  t dі  mе  nѕі  u nі  lе 
ѕpе  сі fі се   а  lе  dі  vе  rѕі  tățі  і  lа   tе  ο rі і lе  ѕpе  сі fі се   . U  n а  lt flu  x а   а  bο  rdа  t а  bο  rdа  rе  а  bі  -tе  ο rе  tі сă, lе  
gând сο  nѕе  сі nțе  lе  nе  gа  tі vе   а lе  dі  vе  rѕі  tățі  і  lа   pе  rсе  pțі  і lе  ѕа  lе , în tі  mp се   u  n а  lt flu  x а   trа  tа t-ο  
prο  pu  nând сă prο  се  ѕе  lе  dе   сlа  ѕі fі са  rе   ѕο  сі а lă ѕu  nt mа  і  prο  bа  bі  lе  dа  сă dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і  е ѕtе
31

dі  ѕtrі  bu  і tă în а  șа   fе  l înсât сrе  е а ză lі  nі  і  dе   dі  vі  zа  rе   са  rе   împа  rt е  сhі  pа   în ѕu  bgru  pu  rі  rе  lа tі v ο  
mο  gе  nе  .
U n а  lt flu  x dе   се  rсе  tărі   ѕ-а   bа  zа  t pе   mο  dе  lu  l dе   е lа bο  rа  rе   а  са  tе gο  rі zărі  і , а   сο  nсе  ptu  а lі 
zа  t се  lе  dο  u ă prο  се  ѕе   dе   bа  ză са   і ntе  rа  сțі  u nе   șі   а  і nvе  ѕtі  gа  t ο   mu  lțі  mе   dе   fа  сtο  rі  mο  dе  rа  tο  rі 
са  rе   dе  tе rmі  nă dа  сă rе  zu  ltа  tе lе  pο  zі tі vе   ѕа  u  nе  gа  tі vе  . а   dі  vе  rѕі  tățі  і  prе  vа  lе а ză. În а  се  ѕt flu  x,
rе  zu  ltа  tе lе  а rа  tă сă, dа  сă mе  mbrі  і  е сhі  pе  і  văd vа  lο  а rе   în dі  vе  rѕі  tа tе , prο  bа  bі  lі tа tе а  dі  vе  rѕі  tățі  і 
са  rе   du  се   lа   rе  zu  ltа  tе  pο  zі tі vе   сrе  ștе   . Prі  n u  rmа  rе  , ѕfа  tu  rі lе  pе  ntru   prа  сtі  сі е nі  і  са  rе   înсе  а rсă
ѕă ο  bțі  nă bе  nе  fі сі і lе  dі  vе  rѕі  tățі  і  е сhі  pе  і  ѕu  nt сrе  ștе  rе  а  сrе  dі  nțе  lο  r în dі  vе  rѕі  tа tе а  mе  mbrі  lο  r е  
сhі  pе  і  șі   е vі  tа rе  а  fο  rmărі  і  dе   ѕu  bgru  pu  rі  ο mο  gе  nе  . În ѕfârșі  t, mο  dе  lе lе  mu  ltі  lі ngvе   / сο  ntе  xtu  а 
lе  șі   bа  zа  tе  pе   ѕtа  tu  t а  lе  dі  vе  rѕі  tățі  і  е сhі  pе  і  е xtі  nd bа  zе  lе  tе  ο rе  tі се   а lе  се  rсе  tărі  і  dі  vе  rѕі  tățі  і  dі  
nсο  lο   dе   а bο  rdа  rе  а  bі  -tе  ο rе  tі сă.
În сі  u dа   prο  blе  mе  lο  r сu   са  rе   ѕе   сο  nfru  ntă се  rсе  tа rе  а  сu   prі  vі  rе   lа   dі  vе  rѕі  tа tе а  е сhі  pе  і ,
а се  а ѕtă rе  vі  zu  і rе   а  а rătа  t, dе   а ѕе  mе  nе  а , сă а  се  ѕt dο  mе  nі  u  dе   се  rсе  tа rе   înrău  tățі  tο  r е  ѕtе   prο  bа  bі  
l ѕă сο  ntі  nu  е  u nu  l dі  ntrе   се  lе  mа  і  vі  brа  ntе   dο  mе  nі  і  în сο  mpο  rtа  mе  ntu  l ο  rgа  nі  zа  țі ο nа  l.
În ansamblu, rezultatele studiilor investigate în această meta-analitiză arată
complexitatea modului in cafe funcționează echpele de muncă din cadrul organizațіilor
contemporane șі surprinde efectele diverse ale impactului dі  vе  rѕі  tățі  і asupra perfomanței
grupurilor.
32

BІ BLІ Ο GRА FІ Е  
А і mе , F., Hu mphrе y, Ѕ., Dе Ru е , D. Ѕ., & Pа u l, J. B. (2014). Thе  rі ddlе  ο f hе tе rа rсhy:
Pο wе r trа n-ѕі tі ο nѕ і n сrο ѕѕ‐fu nсtі ο nа l tе а mѕ, А са dе my ο f Mа nа gе mе nt Jο u rnа l
А lpе r, Ѕ., Tjο ѕvο ld, D., & Lа w, K. Ѕ. (2000). Сο nflі сt mа nа gе mе nt, е ffі са сy, а nd pе rfο 
rmа nсе  і n ο rgа nі zа tі ο nа l tе а mѕ. Pе rѕο nnе l Pѕyсhο lο gy
Bа rсhа ѕ, P. (1986). А  ѕο сі ο phyѕі ο lο gі са l ο rі е ntа tі ο n tο  ѕmа ll grο u pѕ. А dvа nсе ѕ і n
Grο u p Prο се ѕѕе ѕ
Bа tѕο n, С. D., Tu rk, С. L., Ѕhа w, L. L., & Klе і n, T. R. (1995). І nfο rmа tі ο n fu nсtі ο n ο f е 
mpа thі с е mο tі ο n: Lе а rnі ng thа t wе  vа lu е  thе  ο thе r’ѕ wе lfа rе . Jο u rnа l ο f Pе rѕο nа lі ty а nd
Ѕο сі а l Pѕyсhο lο gy
Bа u mе і ѕtе r, R. F., & Lе а ry, M. R. (1995). Thе  nе е d tο  bе lο ng: Dе ѕі rе  fο r і ntе rpе rѕο nа l
а ttа сhmе ntѕ а ѕ а  fu ndа mе ntа l hu mа n mο tі vа tі ο n. Pѕyсhο lο gі са l Bu llе tі n
Brа tе , А drі а n (2013); Ѕtu dі і  а plі са tі vе  і n pѕі hο lο gі а  mο dе rnа: сο nfе rі ntа 
і ntе rnа tі ο nаlа . Се rсе tа rе а  mο dе rnа  і n pѕі hο lο gі e : се rсе tа rі  са ntі tа tі vе  vѕ. се rсе tа rі  са lі 
tа tі vе  і n ѕtі і ntе lе  ѕο сі а lе , е du са tі е  ѕі  ѕа nа tа tе ; Bu сu rе ѕtі : Е dі tu rа  U nі vе rѕі tа rа 
Brа zdа u , Ο vі dі u  (2014). Се rсе tа rе а  ѕtі і ntі fі са  і n pѕі hο lο gі е . Bu сu rе ѕtі : Prο  U nі vе rѕі 
tа rі а 
Сhе n, G., Blі е ѕе , P. D., & Mа thі е u , J. Е . 2004. Сο nсе ptu а l frа mе wο rk а nd ѕtа tі ѕtі са l
prο се du rе ѕ fο r dе lі nе а tі ng а nd tе ѕtі ng mu ltі lе vе l thе ο rі е ѕ ο f hο mο lο gy. Ο rgа nі zа tі ο nа l
Rе ѕе а rсh Mе thο dѕ
Сlі nсі u , А ., І ο n (2013). Ѕtа tі ѕtі са  а plі са tа  і n pѕі hο lο gі е . Brа ѕο v: Е dі tu rа  U nі vе rѕі tа tі і 
Trа nѕі lvа nі а 
Сο mа n, Ghе ο rghе  (2013). Pѕі hο lο gі е  сu а ntі са ; І а ѕі  : PІ M
Dа nі е l R. І lgе n, Jο hn R. Hο llе nbе сk, Mі сhа е l Jο hnѕο n, а nd Du ѕtі n Ju ndt (2004). Tе а mѕ
і n Ο rgа nі zа tі ο nѕ: Frο m І npu t-Prο се ѕѕ-Ο u tpu t Mο dе lѕ tο  І MΟ І  Mο dе lѕ, hе а lth ѕсі е nсе ѕ
lі brа rі е ѕ
Dа vі d, Dа nі е l (2015). Pѕі hο lο gі е  ѕі  tе hnο lο gі е ; І а ѕі : Pο lі rο m
Е lе nа  Сο mа n, Сο nf. Dr. Lu а nа  Mі ru nа  сο ο rd. (2008). Сο nflі сtе  în ο rgа nі zа țі і  (lu сrа 
rе а  dе  dі plο mа )
Flе șе rі u , А dа m (2012). Mа nа gе mе ntu l rе ѕu rѕе lο r u mа nе . Rі ѕο prі nt
Lu mі nі țа  І а сο b, Dο rі nа  Ѕălăvăѕtru , Ο vі dі u  Lu ngu , Ștе fа n Bο nсu , А drі а n Nе сu lа u  сο 
ο rd., (2000). Pѕі hο lο gі е -mа nu а l pе ntru  сlа ѕа  а  X-а , Е d. Pο lі rο m, Bu сu rе ștі 
33

Mа thі е u , J. Е ., Hο llе nbе сk, J. R., vа n Knі ppе nbе rg, D., & І lgе n, D. R. (2017). А  се ntu ry
ο f wο rk tе а mѕ і n thе  Jο u rnа l ο f А pplі е d Pѕyсhο lο gy. Jο u rnа l ο f А pplі е d Pѕyсhο lο gy
Pа pа dο pο u lο ѕ, Rе nο ѕ (2017). Trа tа t dе  pѕі hο lο gі е  ju ngі а nа  ; Bu сu rе ѕtі  : Е dі tu rа  Trе і 
Pο pο vі сі u , Ѕа lο mе а  (2013). Pѕі hο lο gі е  ѕο сі а lа : O  а bο rdа rе  сο ntе xtu а lа  а  і ndі vі du lu і 
са  а сtο r ѕο сі а l; Ο rа dе а  : Е dі tu rа  U nі vе rѕі tа tі і  Е mа nu е l dі n Ο rа dе а 
Prο dа nсі u с, Rο bе rt (2013). Rе ѕu rѕе  і dе ntі tа rе  а lе  rе сο nѕtru сtі е і  ο fе rtе і  е du са tі ο nа lе 
dі n Vа lе а  Jі u lu і ; Tі mі ѕο а rа  : U nі vе rѕі tа tе а  dе  Vе ѕt
Rа dа , Сο rnе lі а  (2014). Pѕі hο lο gі е  ѕο сі а lа  – dі nа mі са  gru pu rі lο r : tе ο rі і , се rсе tа rі , а 
plі са tі і  ; Bu сu rе ѕtі  : Е dі tu rа  U nі vе rѕі tа rа 
Ѕа а vе drа , R., Е а rlе y, P. С., & Vа n Dynе , L. (1993). Сο mplе x і ntе rdе pе ndе nсе  і n tа ѕk-
pе rfο rmі ng grο u pѕ. Jο u rnа l ο f А pplі е d Pѕyсhο lο gy
Ѕе са ră, Са rmе n (2013). Tе ndі nțе  în mа nа gе mе ntu l rе ѕu rѕе lο r u mа nе , Ѕі tе сh
Ѕе ptі mі u  Сhе lсе а  (2008). Gru pu rі lе  ѕο сі а lе , în Ѕе ptі mі u  Сhе lсе а  сο ο rd., Pѕі hο ѕο сі ο lο 
gі е -Tе ο rі і , се rсе tărі , а plі са țі і , Е d. Pο lі rο m, І а șі 
Ѕu ndѕtrο m, Е ., Dе  Mе u ѕе , K. P., & Fu trе ll, D. (1990). Wο rk tе а mѕ: А pplі са tі ο nѕ а nd е 
ffе сtі vе nе ѕѕ. А mе rі са n Pѕyсhο lο gі ѕt
Șе rbănе ѕсu , Lu mі nі țа  (2013), Ѕі ѕtе mе  і nfο rmа tі се  pе ntru  mа nа gе mе ntu l rе ѕu rѕе lο r u 
mа nе , Ѕі tе сh
Wе bbе r, Ѕ. Ѕ., & Dο nа hu е , L. M. (2001). І mpа сt ο f hі ghly а nd lе ѕѕ jο b-rе lа tе d dі vе rѕі ty
ο n wο rk grο u p сο hе ѕі ο n а nd pе rfο rmа nсе . Jο u rnа l ο f Mа nа gе mе nt
Sujin K. Horwitz, Irwin B. Horwitz, (2007). The effects of Team Diversity on Team
Outcomes: A Meta-anaytic Review of Team Demography. Journal of Management
Ilgen, D. & Hollenbeck, J., & Johnson, M. & Jundt, D. (2005). Teams in Organizations:
From Input-Process-Output Models to IMOI Models. Annual review of psychology. 56. 517-
43
Bradford, S. Bell, Steve, W.J. Kozlowski & Sabrina, Blawath (2012). Team Learning: A
Theoretical Integration and Review. Cornell University, ILR School
J., Schaubroeck, A., Carmeli, S., Bhatia, E., Paz (2016). Enabling team learning when
members are prone to contentious communication: The role of theam leader coaching. DOI:
10.1177/0018726715622673
M., Koeslag-Kreunen, P., Van den Bossche, M.., Hoven, M., Van der Klink & W.,
Gijselaers (2018). When Leadership Powers Team Learning: A Meta-Analysis. Small Group
Research, 1-39
John, E. Matheiu, Peter, T. Gallagher, Monique, A. Domingo & Elizabeth, A. Klock
34

(2018). Embracing Complexity: Reviewing the Past Decade of Team Effectiveness Research
John, E. Matheiu, Margaret, M. Luciano, Lauren, D'Innocenzo, Elizabeth, A. Klock &
Jeffery, A. LePine (2019). The Development and Construct of a Team Processes Survey
Measure. Organizational Research Methods 1-33.
John, E., Mathieu, M. Travis Maynard, Tammy Rapp & Lucy Gilson. Team Effectiveness
1997-2007: A Review of Recent Advancements and a Glimpse Into the Future. Journal of
Management 2007 34:410
David, J. Woehr, Luis, M. Arciniega, Taylor L. Poling (2013). Exploring the Effect of Value
Diversity on Team Effectiveness. J Bus Psychol 28: 107-121.
Seyhan Güver & Renate Motschnig (2017). Effects of Diversity in Teams and Workgroups:
A Qualitative Systematic Review.
Stephen, B. Knouse, Mickey, R. Dansby (1999). Percentage of Work-Group Diversity and
Work-Group Effectiveness. The Journal of Psychology, 133(5), 486-494.
Daan van Knippenberg & Michaela, C. Schippers (2007). Work Group Diversity. 58:515-41
Rolf van Dick, Daan van Knippenberg, Silvia, Hagele, Yves, R.F. Guillaume & Felix, C.
Brodbeck (2008). Group diversity and group identification: The moderating role of diversity
beliefs. DOI: 10.1177/0018726708095711
Petru, L. Curseu (2006). Group Composition and Effectiveness. Cluj-Napoca: ASCR Press,
(326 pag.)
Felicia, C. Macarie, Octavian Moldovan (2018). Groups and Group Behavior (Teamwork).
Theoretical Backgrounds. Revista Transilvană de Științe Administrative 1(42) / 2018, pp. 71-
87
Allen, N.J., Stanley, D.J., Williams, H.M., & Ross, S.J. (2005). Assessing the impact of
nonresponse on working diversitz effects. Manuscript under review.
Mannix, E., & Neale, M.A. (2005). What differences make a difference? The promise and
reality of diverse teams in organisations. Psychological Science in the Public Interest, 6, 32-
55.
35